Η πλάνη McNamara ( McNamara fallacy)
Η πλάνη McNamara ( McNamara fallacy ,επίσης γνωστή ως ποσοτική πλάνη) έλαβε το όνομά της από τον Robert McNamara 1, πρόεδρο της Ford Motor Company και στη συνέχεια Υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ από το 1961 έως το 1968 . Αναφέρεται στη διαδικασία λήψης απόφασης η οποία βασίζεται αποκλειστικά σε ποσοτικές παρατηρήσεις (ή μετρήσεις) και την παράβλεψη όλων των άλλων παραμέτρων. Ο Robert McNamara σπούδασε στο Harvard School of Business. εργάστηκε για την εταιρεία Ford βοηθώντας την να ανακτήσει τις απώλειες και να επιτύχει εξαιρετικές επιδόσεις. Αυτό το πέτυχε με σχολαστική ανάλυση δεδομένων. Αυτός και τα μέλη της ομάδας του θεωρούνταν τα «whiz boys» που μπορούσαν να ανατρέψουν οποιαδήποτε κατάσταση με προτάσεις βασισμένες στην ανάλυση δεδομένων. Δεδομένου του ιστορικού του, διορίστηκε Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ. Η στρατηγική του McNamara για την επικράτηση στον πόλεμο βασίστηκε στο μοντέλο το οποίο ανέπτυξε στη Ford, όπου τα πάντα μετρήθηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν.
Η πλάνη McNamara ,συσχετίζεται πολύ συχνά με τον πόλεμο του Βιετνάμ, όπου η ανάλυση του πολέμου περιορίστηκε σε ένα μαθηματικό μοντέλο: Με την αύξηση των εκτιμώμενων θανάτων του εχθρού και την ελαχιστοποίηση των δικών του, η νίκη θεωρείτο εξασφαλισμένη. Οι επικριτές αυτής της προσέγγισης σημειώνουν ότι ο ανταρτοπόλεμος, η ευρεία αντίσταση και οι αναπόφευκτες ανακρίβειες στις εκτιμήσεις των εχθρικών απωλειών τελικά κατέρριψαν αυτό το μοντέλο.
Ο Ταξίαρχος της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ Edward Lansdale 3 φέρεται να είπε στον McNamara, ότι δεν έλαβε υπόψη τα συναισθήματα του αγροτικού βιετναμέζικου λαού. Ο McNamara σημείωσε την διαπίστωση του Landsdale στη λίστα του με μολύβι, ωστόσο μετά το έσβησε και είπε στον Lansdale ότι δεν μπορούσε να το μετρήσει, επομένως δεν πρέπει να είναι σημαντικό.
Όσον αφορά την ιστορική περίοδο του πολέμου στο Βιετνάμ τώρα. Ο στόχος του πολέμου δεν ήταν για τις ΗΠΑ να καταλάβουν εδάφη του εχθρού, αλλά μάλλον να αποτρέψουν την κομμουνιστική κυριαρχία στη Νοτιοανατολική Ασία. Αυτό παρουσίαζε έναν υποκειμενικό και πολύπλοκο στόχο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο οποίος περιπλέκεται περαιτέρω από το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν σκόπευαν να εισβάλουν στο Βόρειο Βιετνάμ και να καταλάβουν τη χώρα. Αυτό έθεσε το ερώτημα πώς οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να διεκδικήσουν τη νίκη σε έναν πόλεμο με τόσο διφορούμενους στόχους, ειδικά στην εποχή της κάλυψης του πολέμου από τα μέσα ενημέρωσης.
Γνωστός για την εξάρτησή του στους αριθμούς και τις μετρήσεις για την επίλυση προβλημάτων, ο McNamara εισήγαγε μετρήσεις για τη απεικόνιση της προόδου και της νίκης στον πόλεμο του Βιετνάμ. Αυτές οι μετρήσεις περιλάμβαναν τον αριθμό των νεκρών στρατιωτών, τον αριθμό και την ισχύ των βομβαρδισμών, τα όπλα που κατασχέθηκαν και τις απώλειες στρατευμάτων, μεταξύ άλλων. Ωστόσο, αυτό το οποίο απουσίαζε από αυτές τις μετρήσεις ήταν η συνεκτίμηση του ηθικού και της πίστης στον αγώνα του αγροτικού Βιετναμέζου λαού
Η αποτυχία να συμπεριληφθούν μετρήσεις οι οποίες αναφέρονταν σε ποιοτικά στοιχεία καθώς και η ύπαρξη ενός ελαττωματικού συστήματος επιβράβευσης διοικητών το οποίο βασίζονταν αποκλειστικά και μόνο στην επίτευξη ποσοτικών στόχων έγινε γνωστή ως πλάνη McNamara. Τελικά, αυτό συνέβαλε αποφασιστικά στην ήττα των ΗΠΑ στον πόλεμο του Βιετνάμ. Από αυτή την εμπειρία αντλήθηκαν διδάγματα και στους πόλεμους που ακολούθησαν, όπως το Ιράκ και το Αφγανιστάν, δόθηκε μεγαλύτερη έμφαση στην «κατάκτηση καρδιών και μυαλών» για να αποφευχθεί η επανάληψη των ίδιων λαθών.
Τα μειονεκτήματα της « μανίας» με τους αριθμούς και τους δείκτες του McNamara έδωσαν το όνομα σε μια στατιστική παθολογία γνωστή ως "McNamara's Fallacy". Η πλάνη του McNamara επισημάνθηκε για πρώτη φορά στο «Εταιρικές Προτεραιότητες: Μια συνεχής μελέτη των νέων απαιτήσεων στις επιχειρήσεις» του Daniel Yankelovich το 1972. Ειδικότερα :
-"Το πρώτο βήμα είναι να μετρήσετε οτιδήποτε μπορεί να μετρηθεί εύκολα.
-Το δεύτερο βήμα είναι να αγνοήσετε αυτό που δεν μπορεί εύκολα να μετρηθεί ή να του δώσετε μια αυθαίρετη ποσοτική τιμή. Αυτό είναι τεχνητό και παραπλανητικό
- Το τρίτο βήμα είναι να υποθέσουμε ότι αυτό που δεν μπορεί να μετρηθεί εύκολα δεν είναι πραγματικά σημαντικό. Αυτό είναι τύφλωση.
-Το τέταρτο βήμα είναι να πούμε ότι αυτό που δεν μπορεί να μετρηθεί εύκολα στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Αυτό είναι αυτοκτονία." *
Αναπόφευκτα στη χάραξη στρατηγικής και πολιτικής, η υποκειμενικότητα θεωρείται συχνά ως κακή παράμετρος και η αντικειμενικότητα ως καλή. Αν κάποιος είναι αντικειμενικός, πρέπει να έχει κάτι αντικειμενικό να μετρήσει και να ελέγξει. Και αυτό αναμφισβήτητα απαιτεί αριθμούς και στατιστικά μοντέλα.
Ο συνδυασμός και ο συσχετισμός των ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων αναπτύσσουν φυσικούς ελέγχους και ισορροπίες. Οι ποιοτικές πληροφορίες μας κάνουν να κατανοήσουμε τους αριθμούς οι οποίοι πρέπει να μετρηθούν. Με τη σειρά τους, οι αριθμοί μας βοηθούν να εντοπίσουμε ασυνέπειες στις ποιοτικές πληροφορίες.
Γιάννης Στάθης.
Μάρτιος 2024
1.Ρόμπερτ Μακναμάρα (αγγλικά: Robert Strange McNamara; 9 Ιουνίου 1916 – 6 Ιουλίου 2009) ήταν Αμερικανός επιχειρηματίας και ο όγδοος Υπουργός Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών, υπηρετώντας από το 1961 έως το 1968 υπό τους Προέδρους Τζον Φ. Κένεντι και Λύντον Τζόνσον. Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κλιμάκωση της εμπλοκής των Ηνωμένων Πολιτειών στον πόλεμο του Βιετνάμ.[15] Ο Μακναμάρα ήταν υπεύθυνος για τη θέσπιση της ανάλυσης συστημάτων στη δημόσια πολιτική, η οποία εξελίχθηκε στον κλάδο που είναι γνωστός σήμερα ως ανάλυση πολιτικής.
2. Daniel Yankelovich (December 29, 1924 – September 22, 2017) was an American public opinion analyst and social scientist.[1]
3.Edward Geary Lansdale (February 6, 1908 – February 23, 1987)[1] was a United States Air Force officer until retiring in 1963 as a major general before continuing his work with the Central Intelligence Agency (CIA). Lansdale was a pioneer in clandestine operations and psychological warfare.
1. Rosenzweig P. McNamara and the evolution of modern management. [Last accessed on 2022 Jul 29];Harvard Business Review. 91(2010):87–93.
2. Yankelovich D. Corporate Priorities: A Continuing Study of the New Demands on Business. Stanford, CT: Yankelovich Inc; 1972.
Photo. Διαδίκτυο
