Πορτοφολάδες και πώς να προστατευτούμε . Του Γιάννη Στάθη

Πορτοφολάδες και πώς να προστατευτούμε .

Του Γιάννη Στάθη

Οι  Χριστουγεννιάτικες γιορτές είναι από τις καλύτερες περιόδους «δράσης» για τους πορτοφολάδες. Πολύς κόσμος  κυκλοφορεί  στους εμπορικούς δρόμους και τα καταστήματα, και ταυτόχρονα  μεταφέρει  στις τσέπες του περισσότερα χρήματα και πιστωτικές  κάρτες για τα χριστουγεννιάτικα ψώνια. Κάποιες φορές, όσο και αν βρίσκεσαι σε επιφυλακή, το να πέσεις θύμα ενός τεχνίτη και επαγγελματία  πορτοφολά είναι υπερβολικά εύκολο. Ωστόσο εάν κανείς λάβει κάποιες προφυλάξεις , τις οποίες αναφέρουμε παρακάτω ,οι πιθανότητες να πέσει θύμα περιορίζονται.

Οι πορτοφολάδες δεν είναι αυτοί που νομίζεις! Είναι πάντα καθαροί και καλοντυμένοι!

Η αλήθεια είναι ότι οι πορτοφολάδες, στην πλειοψηφία τους, δείχνουν απόλυτα φυσιολογικοί πολίτες!! Για να μπορέσουν να πετύχουν τον σκοπό τους, ξέρουν πως πρέπει να αναμειχθούν με το πλήθος. Συνεπώς πρέπει να έχει κανείς υπ΄ όψιν του  ότι είναι πάντα καθαροί και καλοντυμένοι, όπως κάθε φυσιολογικός  άνθρωπος που κυκλοφορεί στο δρόμο στις γιορτές. Προσπαθούν να κινήσουν πάντα όσες λιγότερες υποψίες μπορούν και δουλεύουν - σχεδόν πάντα - ομαδικά.

Ένας μεγάλος αριθμός από πορτοφολάδες είναι νεαρά κορίτσια και  αγόρια – συνήθως 10 με 16 χρονών ή ενήλικες υπεράνω υποψίας και σχεδόν πάντα  καλοντυμένοι. Ποιος θα μπορούσε να υποψιαστεί ότι θα τον κλέψει ένα παιδί ή ο κομψός κύριος;  Έναν ανήλικο δύσκολα θα τον υποπτευθείς, ενώ  ταυτόχρονα διαθέτει και τη σβελτάδα που του επιτρέπει να κινείται γρήγορα και να εξαφανίζεται ακόμα πιο γρήγορα μέσα στο πλήθος.

Ο πορτοφολάδες  δρούν  με την μέθοδο της ομάδας. Ένα ή δύο άτομα θα σας αποσπάσουν την προσοχή, ενώ ένα άλλο μέλος ταχυδακτυλουργικά θα ξαφρίσει το πορτοφόλι σας. Τα κλοπιμαία θα δοθούν σε άλλο άτομο και όλοι χωρίς να έχεις αντιληφθεί τι έγινε θα τραπούν σε φυγή σε διαφορετικές κατευθύνσεις.

Πού  δρούν  συνήθως.

Οι περιοχές που μπορεί να δράσει ένας πορτοφολάς είναι αρκετές και επιλέγονται πάντα με βάση το πλήθος του κόσμου που τις επισκέπτεται και τις δυνατότητες διαφυγής που προσφέρουν.

Αξιοθέατα. Τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι προτιμούνται όχι τόσο για την τοποθεσία αυτή καθαυτή, όσο για το γεγονός ότι οι επισκέπτες τους δεν συνηθίζουν να προσέχουν τα πράγματά τους - είναι απασχολημένοι με το να βγάζουν φωτογραφίες και να θαυμάζουν τα αξιοθέατα.

 Δημόσιες συγκοινωνίες. Μετρό και τα λεωφορεία της πόλης είναι τα αγαπημένα σημεία των πορτοφολάδων. Τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι ένα εξαιρετικό μέρος για ένα πορτοφολά, επειδή έχουν πολύ κόσμο και είναι εύκολο να δημιουργηθεί αιφνιδιασμός και σύγχυση.

Σταθμοί τραίνων. Είναι τεράστιοι, πολυσύχναστοι και κατάμεστοι με κόσμο. Ιδανική περιοχή δράσης για τους πορτοφολάδες.

Εστιατόρια, καφέ και μπαρ. Είναι πανεύκολα για έναν απατεώνα να αρπάξει κρυφά ένα πορτοφόλι από το μπουφάν που βρίσκεται στην πλάτη μιας καρέκλας ή ένα κινητό τηλέφωνο από το τραπέζι.

Shopping centers/ Malls.Εμπορικοί Δρόμοι.  Η πολυκοσμία  και ο συνωστισμός εμπορικά κέντρα δημιουργεί ιδανικές προϋποθέσεις  για να κλέψουν και να φύγουν ανενόχλητοι.

Τα κόλπα των πορτοφολάδων

Οι συμμορίες έχουν διάφορα κόλπα στο οπλοστάσιό τους για να σε ξαφρίσουν χωρίς να το καταλάβεις. Από το να πέσει κάποιος άγνωστος πάνω σου «κατά λάθος», μέχρι το να σου ζητήσει οδηγίες ένας τύπος υπεράνω πάσης υποψίας. Άλλα γνωστά κόλπα , είναι οι στημένοι καβγάδες στο δρόμο, ή η προσέγγιση από αγνώστους που παριστάνουν ότι δουλεύουν για φιλοζωϊκές  ή άλλους εθελοντικούς οργανισμούς. Όλα τα παραπάνω έχουν ένα μόνο σκοπό: να σε αποπροσανατολίσουν. Να σε αναγκάσουν να στρέψεις αλλού την προσοχή σου. Μπορεί για σένα ο χρόνος αυτός να είναι μόλις μερικά δευτερόλεπτα, αλλά είναι υπεραρκετός για να δράσει ένας πορτοφολάς.

Ας αναφέρουμε ενδεικτικά κάποιες  καταγεγραμμένες  μεθόδους  κλοπής .

- «Φιλανθρωπία» και …ντοσιέ, μια δημοφιλής μέθοδος απάτης. Ομάδα νεαρών κοριτσιών με ντοσιέ, ζητούν να υπογράψεις μια αίτηση για φιλανθρωπικούς σκοπούς και ο συνεργός αρπάζει το πορτοφόλι.

-Πλήθος στο μετρό.Nα είστε επιφυλακτικοί σε μεγάλες παρέες και σε όποιον στέκεται πολύ κοντά σας σε ένα τρένο που δεν είναι γεμάτο. Να είστε πολύ προσεκτικοί σχετικά και με τη χρήση του κινητού. Αν είστε στην πόρτα μιλάτε ή γράφετε μήνυμα, ο κλέφτης μπορεί να το αρπάξει μέχρι να κλείσουν οι πόρτες.

-Βοήθεια στις αποσκευές. Κρατήστε μακριά σας τους «Καλούς Σαμαρείτες» που θέλουν να βοηθήσουν στην μεταφορά των αποσκευών.

-Kκυλιόμενες σκάλες και security. Στις κυλιόμενες συνήθως υπάρχει ένα ή δύο άτομα μπροστά από το στόχο και μερικά πίσω του. Κάποιος κοντά στην κορυφή της κυλιόμενης σκάλας προσποιείται τον security και στον «έλεγχο» σας ξαφρίζουν τα υπόλοιπα μέλη.

-ATM και σύγχυση. Ενώ είστε στη διαδικασία της ανάληψης  χρημάτων, μια ομάδα των ζητιάνων θα σας πλησιάσει από πίσω για να σας αποσπάσει την προσοχή. Μπορεί να σας τραβήξει το χέρι σας ή να σπρώξει ένα κομμάτι χαρτί μπροστά στην οθόνη για να πάρει ο συνεργός τα χρήματα και να φύγει τρέχοντας.

--Slash bag και οι τσάντες κομμάτια. Μερικοί πορτοφολάδες δεν κάνουν καν τον κόπο να κλέψουν την τσάντα σας, απλά την σκίζουν με μαχαίρι. Λύση για ασφάλεια είναι τσάντα ή σακίδιο pacsafe (με αντικλεπτικά χαρακτηριστικά).

-Μηχανάκι (τσαντάκηδες) , η κλασσική και γνωστή μέθοδος που αρπάζουν την τσάντα ενώ περπατάς αμέριμνος.

-Street Art .Παραστάσεις   που συγκεντρώνουν πλήθη τουριστών, εκεί ο πορτοφολάκιας  μπορεί να δράσει με ιδιαίτερη άνεση και αποτελεσματικότητα  και να εξαφανιστεί στο πλήθος.

-«Ψεύτικοι/ στημένοι καυγάδες». Μια μεγάλη ομάδα στήνει «μάχη» γύρω από έναν τουρίστα και σε όλη την αναταραχή ένας τους θα αναλάβει δράση σε τσάντα και μπουφάν.

-Tο κλασικό- σπρώξιμο στον δρόμο. Ένας πορτοφολάς πέφτει «τυχαία» πάνω στο θύμα. Ένας άλλος που περνάει επίσης τυχαία δίπλα από το θύμα του παίρνει το πορτοφόλι. Μερικές φορές, οι δυο κλέφτες παριστάνουν ότι τσακώνονται στον δρόμο για να αποσπάσουν την προσοχή κάποιου θύματος.

-Το κόλπο με τα ακουστικά. Οι άνθρωποι που φοράνε ακουστικά είναι εύκολος στόχος, γιατί η προσοχή τους είναι ήδη αποσπασμένη. Το πιο εύκολο είναι να τους κλέψουν το κινητό: οι κλέφτες βγάζουν με προσοχή τα ακουστικά από την υποδοχή και παίρνουν το κινητό. Τα θύματα θα πιστέψουν, ότι φταίνε τα ακουστικά και μετά θα κοιτάξουν το κινητό. Αυτό το κόλπο είναι πολύ συνηθισμένο στο μετρό.

-Τολμηρές κλεψιές στο μετρό. Τις ώρες αιχμής αν είστε ο τελευταίος επιβάτης που θα μπει μέσα στο βαγόνι κρατήστε σφιχτά τα πράγματά σας. Υπάρχουν μερικοί πορτοφολάδες που τρέχουν προς την πόρτα του μετρό λίγα δευτερόλεπτα πριν κλείσει και αρπάζουν τα πράγματα από τα χέρια των επιβατών. Πριν συνειδητοποιήσετε τι έχει γίνει, η πόρτα θα έχει κλείσει.

-Κόλπα στο εστιατόριο. Όταν κρεμάτε το παλτό σας στην καρέκλα, ουσιαστικά ικετεύετε να σας κλέψουν. Το μόνο που χρειάζεται να κάνουν είναι να σας αποσπάσουν για λίγο την προσοχή. Αν αφήσετε το παλτό σας σε μια δημόσια γκαρνταρόμπα, μπορεί να κλέψει το περιεχόμενο στις τσέπες του παλτό ο κάτοχος του διπλανού παλτό.

-Το κόλπο με τον χάρτη.Αυτοί οι κλέφτες πηγαίνουν σε τουριστικές περιοχές και προσποιούνται και οι ίδιοι τους τουρίστες. Θα σας δείξουν έναν χάρτη και θα σας ζητήσουν πληροφορίες για ένα μέρος. Όσο εσείς προσπαθείτε να τους βοηθήσετε, εκείνοι θα αδειάζουν τις τσέπες σας.

-Παιδιά που δήθεν  έχουν ανάγκη. Παιδιά σε μια μικρή ομάδα μπαίνουν σε ένα εστιατόριο. Φαίνονται πεινασμένα και ζητάνε για βοήθεια. Ενώ εσείς ψάχνετε να τους δώσετε ψηλά, εκείνα παίρνουν ό,τι  μπορούν από το τραπέζι σας.

-Η δικαιολογία με το λουλούδι Σίγουρα, θα έχετε συναντήσει κάποιους ανθρώπους που προσπαθούν με το ζόρι να σας δώσουν ένα λουλούδι. Μην το αγοράσετε, όσο και αν σας ικετεύσουν. Ούτε να τους αγκαλιάσετε ή να τους δώσετε το χέρι σας. Το μόνο που θέλουν είναι να σας κλέψουν.

-Το κόλπο στα σούπερ μάρκετ. Αν αφήνετε την τσάντα στο καρότσι του σούπερ μάρκετ, μπορείτε να γίνετε πολύ εύκολα θύμα. Ο κλέφτης θα σας ρωτήσει που μπορεί να βρει κάποιο προϊόν και ενώ εσείς τον βοηθάτε εκείνος παίρνει το πορτοφόλι μέσα από την τσάντα σας.

Πως να προφυλαχθείς

- Μην βάζεις αντικείμενα στις πίσω τσέπες του παντελονιού. Το συνηθέστερο λάθος που κάνει ο κόσμος και χάνει τα πράγματα του. Όσο και αν νομίζεις ότι ελέγχεις την κατάσταση, υπάρχει πάντα ένας ελαφροχέρης που θα κάνει σωστά τη δουλειά του.

-Μην βάζεις πολύτιμα αντικείμενα στο backpack σου. Κινητό και πορτοφόλι πρέπει να βρίσκονται στις μπροστινές τσέπες. Τουλάχιστον όσο περπατάς. Μπορεί οπτικά να μην είναι ωραίο, αλλά είναι σίγουρα πιο ασφαλές.

- Μην έχεις την τσάντα σου μόνιμα πίσω. Αν, για παράδειγμα, στέκεσαι όρθιος στο μετρό, φέρε την μπροστά. Αν κάθεσαι, κράτησε τη στην αγκαλιά σου. Μείωσε όσο μπορείς τις δυνατότητες πρόσβασης των επιτήδειων.

- Μην αφήνεις το κινητό στο τραπέζι όσο τρως. Δεν υπάρχει κανένας λόγος. Βάλε το κινητό σου στη τσέπη, τουλάχιστον μέχρι να τελειώσεις το φαγητό.

- Να ασφαλίζεις πάντα τις εσωτερικές τσέπες του σακακιού. Κάποιες από αυτές έχουν κουμπί ή φερμουάρ. Μην της αφήνεις ποτέ «ανοιχτές». Μπορούν να σου σώσουν το πορτοφόλι.

- Να ελέγχεις πάντα τις τσέπες σου. Ιδιαίτερα αν βρεθείς ξαφνικά «περικυκλωμένος» από άτομα, όπως συμβαίνει στο μετρό ή σε άλλες πολυσύχναστες περιοχές.

- Μην έχεις όλα τα πράγματα σου στο πορτοφόλι. Ακούγεται κουραστικό, αλλά αν το καλοσκεφτείς, είναι κρίμα σε μια πιθανή κλοπή να σου πάρουν όλα.  Χώρισε τις κάρτες από τα ατομικά έγγραφα και τα μετρητά. Προτίμησε να έχεις τα χρήματα στις τσέπες σου, αφήνοντας στο πορτοφόλι μόνο τα κέρματα και τα χαρτιά σου. Για τις πιστωτικές και τις χρεωστικές χάρτες, μπορει  να χρησιμοποιηθεί  μια καρτοθήκη. Ακόμη και αν το πορτοφόλι σου χαθεί, δεν θα ξεμείνεις από μετρητά.

Ποιος είναι ο πορτοφολάς?

Η εμφάνιση μας εξαπατά καθημερινά. Είναι δύσκολο να αναγνωρίσετε έναν πορτοφολά από την εμφάνισή του, η οποία τις περισσότερες φορές δεν θυμίζει το τυπικό παρουσιαστικό του εγκληματία. Για να αποφύγετε να σας κλέψουν, πρέπει να είστε σε εγρήγορση και να μην κρίνετε από την εμφάνιση.

Προφανώς με  την παραπάνω  καταγραφή  δεν εξαντλούνται , ουτε  τα πιθανά μέρη , ουτε η μεθοδολογία , ούτε τα κόλπα , ούτε η φαντασία των πορτοφολάδων. Ωστόσο εάν κανείς είναι «πονηρεμένος» και σε διαρκή εγρήγορση  οι πιθανότητες να πέσει θύμα μειώνονται δραστικά! Και φυσικά δεν ισχύει η ουτοπία ότι «σε μένα δεν πρόκειται να συμβεί»!!!  Το μετά την κλοπή είναι οδυνηρό και υλικά και ψυχικά και γραφειοκρατικά.. Για αυτό , «όποιος φυλαει  τα ρούχα του έχει τα μισά»!!!

Πηγές

https://www.met.police.uk/cp/crime-prevention/theft-from-a-person/pickpocketing/

https://gr.askmen.com/deutere-matia/1103637/article/pos-den-tha-se-lestepsoun-stis-giortes?p=2

https://olympia.gr/2017/09/07 Τα μυστικά κόλπα των πορτοφολάδων και πως να τους ξεφύγετε

http://www.doreandiakopes.com/2016/09/portofolades-kai-pos-na-tous-apofygete.html

read more

Η απάτη καρουζέλ ή απάτη του εξαφανισμένου εμπόρου (Missing Trader Intra-Community (MTIC) Του Γιάννη Στάθη

Η απάτη  καρουζέλ ή απάτη του εξαφανισμένου εμπόρου (Missing Trader Intra-Community (MTIC) 

Του Γιάννη Στάθη*

Πρόλογος

Το θέμα «απάτη  καρουζέλ ή απάτη του εξαφανισμένου εμπόρου (Missing Trader Intra-Community (MTIC)»  είναι τεράστιο και σε κάθε περίπτωση η εργασία ερευνά  βασικές έννοιες χωρίς να αναφέρεται διεξοδικά, στην οργανωτική δομή και στην αναλυτική λειτουργία της απάτης. Στόχος είναι , η εισαγωγή στο «καρουσελ» , στον βασικό τρόπο λειτουργίας και κυρίως η εξαγωγή βασικών συμπερασμάτων . Δίχως αμφιβολία το θέμα δεν μπορεί να εξαντληθεί με μια περιορισμένη ανάλυση για αυτό το λόγο παρατίθεται στο τέλος πινάκας με πηγές και βιβλιογραφία , διεθνούς και ελληνικής η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί από τον ενδιαφερόμενο.

Γιάννης Στάθης

Αθήνα , Νοέμβριος 2018

Εισαγωγή

Η απάτη  καρουζέλ ή απάτη του εξαφανισμένου εμπόρου (Missing Trader Intra-Community (MTIC)) είναι μια ειδική περίπτωση απάτης όσον αφορά τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ). Σύμφωνα με τις αρμόδιες υπηρεσίες οι ετήσιες απώλειες σε επίπεδο ευρωπαϊκής ένωσης  ανέρχονται σε 60 δις Ευρώ.

Η απάτη στον τομέα του ΦΠΑ αποτελεί εμπόδιο για την ομαλή λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Έχει αντίκτυπο στον θεμιτός ανταγωνισμός, μειώνει τα φορολογικά έσοδα των κρατών μελών και επηρεάζει αρνητικά τους ιδίους πόρους της ΕΕ. Επίσης δημιουργεί πιο επαχθείς υποχρεώσεις για νόμιμες επιχειρήσεις.

Τα μεγέθη και η αύξηση της απάτης κατέδειξαν τη μερική ανεπάρκεια των εθνικών συστημάτων ελέγχου, την έλλειψη αποτελεσματικών ρυθμιστικών μηχανισμών και την απουσία κοινής στρατηγικής για την καταπολέμηση της απάτης.

Υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί και συνδυασμοί απάτης του «εξαφανισμένου εμπόρου». Μερικές φορές η απάτη έχει απλή μορφή (απάτη ενδοκοινοτικών αγορών, οι πλασματικές ενδοκοινοτικές παραδόσεις), άλλες φορές αφορά σε διαδοχικές πωλήσεις , με κυκλική κίνηση των αγαθών , μεταξύ των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων (απάτη τύπου καρουζέλ), ενώ άλλες φορές υπάρχουν περισσότερο σύνθετες μορφές απάτης όπως η απάτη στο πλαίσιο της τελωνειακής διαδικασίας (CPC) 42.00.

Στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές ίσως η πιο συνηθισμένη πρακτική της απάτης «καρουζέλ» είναι εκείνη στην οποία ο «εξαφανισμένος έμπορος» διοχετεύει αγαθά που αγόρασε ενδοκοινοτικά σε άλλη εγχώρια επιχείρηση, χρησιμοποιώντας εταιρείες ως μεσολαβητές, με σκοπό την εξαγωγή των αγαθών (ενδοκοινοτική παράδοση) στη χώρα αρχικής προέλευσης και στον ίδιο αρχικό προμηθευτή. Έτσι, τα εμπορεύματα κινούνται «κυκλικά» και επαναλαμβανόμενα ωσότου. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο «εξαφανισμένος» έμπορος εισπράττει μεν, αλλά δεν αποδίδει τον ΦΠΑ, τον οποίο οι φορολογικές αρχές πρέπει να καταβάλουν στην άλλη επιχείρηση.

Η απάτη διενεργείται με  αγαθά μικρού όγκου και μεγάλης αξίας (smartphones, τάμπλετς, πολύτιμα μέταλλα κ.λπ.) Σε πολλές περιπτώσεις, βέβαια, η διακίνηση των αγαθών δεν  είναι πραγματική, δηλαδή πραγματοποιείται εικονικά με τη συμμετοχή στο κύκλωμα και μεταφορικών εταιρειών.

Για να γίνει κατανοητή η απάτη  είναι απαραίτητο να αναλυθεί εν συντομία το πώς λειτουργεί το σύστημα ΦΠΑ στην ΕΕ .

Τι είναι ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας.

Ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) παράγει σημαντικά έσοδα (περισσότερα από το ένα πέμπτο του παγκόσμιου συνολικού φόρου έσοδα, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εισφορών) και έχει εισαχθεί σε περίπου 140 χώρες. Ο ΦΠΑ είναι κοινοτικός φόρος με την έννοια ότι τα κράτη μέλη της Ε.Ε. είναι υποχρεωμένα να εφαρμόζουν τον ΦΠΑ με ομοιόμορφο τρόπο.  Είναι το κύρια πηγή εσόδων σε ορισμένα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εξασφάλιση της σταθερότητας των δημόσιων οικονομικών. Ο ΦΠΑ λειτουργεί με ουδέτερο και διαφανή τρόπο και o ρόλος του αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια καθώς η οικονομική επιβράδυνση και η γήρανση του πληθυσμού, επιβαρύνει άλλες πηγές εσόδων (Επιτροπή της ΕΕ, 2010α).

Τo κοινό σύστημα ΦΠΑ εφαρμόζεται στα αγαθά και τις υπηρεσίες που αγοράζονται και πωλούνται προς κατανάλωση στην Ε.Ε. Ισχύει περισσότερο ή λιγότερο σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες που αγοράζονται και πωλούνται για χρήση ή κατανάλωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και επιβάλλεται σύμφωνα με την αρχή της «χώρας προορισμού». Δηλαδή επιβάλλεται στη χώρα που καταναλώνεται το αγαθό ή η υπηρεσία με βάση τους συντελεστές που ισχύουν στη χώρα κατανάλωσης και όχι στη χώρα παραγωγής. Ο ΦΠΑ υπολογίζεται στην αξία που προστίθεται στα αγαθά ήτις υπηρεσίες σε κάθε στάδιο της παραγωγής και της αλυσίδας διανομής, ανεξαρτήτως του αριθμού των πράξεων συναλλαγής, επιβαρύνοντας τον τελικό καταναλωτή.

Γενικά χαρακτηριστικά

Με σκοπό την  καλύτερη κατανόηση της λειτουργίας του ΦΠΑ, καθώς και την απάτη ΦΠΑ, παραθέτουμε  τα ακόλουθα χαρακτηριστικά :

-o ΦΠΑ είναι ένας γενικός φόρος, δεδομένου ότι εφαρμόζεται για όλες τις παραδόσεις αγαθών και υπηρεσιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση με το συντελεστή ΦΠΑ που εφαρμόζεται σε αυτά.

-O ΦΠΑ  είναι ένας φόρος κατανάλωσης επειδή βαρύνει τον τελικό καταναλωτή και όχι τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην παραγωγή ή τη διανομή των εμπορευμάτων ή την παροχή των υπηρεσιών. Ο φόρος κατανάλωσης εισρέει στο Δημόσιο Ταμείο του Κράτους Μέλους της τελικής κατανάλωσης.

-Ο ΦΠΑ εισπράττεται τμηματικά , μέσω ενός συστήματος επιμέρους πληρωμών που αντιστοιχούν στην προστιθέμενη αξία από τις εγγεγραμμένες επιχειρήσεις(υποκείμενες στο φόρο) προς τις Φορολογικές Αρχές . Οι υποκείμενοι στο φόρο δικαιούνται να εκπίπτουν τον ΦΠΑ που καταβάλλουν στη Φορολογική Αρχή κατά το ποσό του ΦΠΑ που κατέβαλαν σε προηγούμενο στάδιο. Κατά συνέπεια, ο ΦΠΑ είναι ουδέτερος σε σχέση με τον αριθμό των συναλλαγών.

-Ο ΦΠΑ δεν επιβάλλεται σε ορισμένα αγαθά (υπάρχουν ορισμένοι άλλοι φόροι που επιβάλλονται σε συγκεκριμένα είδη αγαθών όπως το αλκοόλ, ο καπνός, η ηλεκτρική ενέργεια, ), αλλά στην οικονομική δραστηριότητα , τη λεγόμενη φορολογητέα συναλλαγή. Υπάρχουν 4 κατηγορίες φορολογητέων συναλλαγών:

-προμήθεια αγαθών

-παροχή υπηρεσιών

-ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών - συναλλαγή μεταξύ μερών από διαφορετικά κράτη μέλη της ΕΕ

-εισαγωγές προϊόντων που εισάγουν από τρίτες χώρες, δηλαδή δεν είναι μέλη της ΕΕ.

Τρόπος  φορολόγησης ενδοκοινοτικών συναλλαγών

Κάθε μέλος της ΕΕ αναγνωρίζει τις παραπάνω  φορολογητέες συναλλαγές. Για παράδειγμα ας χρησιμοποιήσουμε  μια Ιταλική εταιρεία η όποια πωλεί αγαθά σε Ελληνική εταιρεία. Πρόκειται για προμήθεια αγαθών από την άποψη του πωλητή, αλλά ταυτόχρονα είναι ενδοκοινοτική απόκτηση από την οπτική της  Ελληνικής εταιρείας. Εάν προέκυπτε ΦΠΑ  θα οδηγούσε σε διπλή φορολόγηση του διεθνούς εμπορίου εντός της ΕΕ, η οποία έρχεται σε άμεση αντίθεση με την αρχή της ελεύθερης αγοράς (μία από τις σημαντικότερες αρχές της ΕΕ). Για να αποφευχθούν τέτοιες συνέπειες, η προαναφερθείσα οδηγία διατυπώνει έναν κανόνα του κράτους προορισμού, που σημαίνει ότι μια συναλλαγή θα φορολογείται μόνο στο κράτος του αγοραστή, ενώ στο κράτος προέλευσης - μολονότι εξακολουθεί να θεωρείται φορολογητέα πράξη - θα υπόκειται σε απαλλαγή και δεν θα χρεωθεί με ΦΠΑ- έτσι στο παράδειγμα μας η Ιταλική  εταιρεία θα πωλούσε τα εμπορεύματα χωρίς τον ΦΠΑ που περιλαμβάνεται στην τιμή.  Σημειωτέον, το γεγονός αυτό  είναι ένα από τα βασικά σημεία της λειτουργίας  του μηχανισμού καρουσέλ.

Ο έμμεσος φόρος- (ο ΦΠΑ ως έμμεσος φόρος ) σημαίνει ότι η επιχείρηση , απλώς εισπράττει το φόρο για το κράτος και αποδίδει τα εισπραχθέντα ποσά σε καθορισμένες περιόδους, , ενώ η πραγματική φορολογική επιβάρυνση επηρεάζει τον τελικό καταναλωτή, επειδή ο φόρος ενσωματώνεται στις τελικές τιμές αγαθών και υπηρεσιών. Αυτό σημαίνει επίσης ότι για τους ενδιάμεσους φορολογούμενους ο ΦΠΑ είναι χρηματοοικονομικά «ουδέτερος» (δεύτερο πολύ σημαντικό σημείο) - δεν έχει κανένα κόστος χρήματος .

Θα προσπαθήσουμε να περιγράψουμε το «καρουσέλ» με ένα  απλό παράδειγμα.

Παράδειγμα απάτης καρουσέλ .

Ας δούμε ένα  παράδειγμα, το οποίο περιγράφει  την  απάτη  καρουζέλ στην πιο απλή και βασική  της μορφή.

Το υποθετικό  καρουσέλ θα ξεκινήσει με την εταιρεία Α, που εγκαταστάθηκε στη Γαλλία.  Η A πωλεί αγαθά στην εταιρεία Β, η οποία είναι εγκατεστημένη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ας υποθέσουμε ότι το κόστος είναι 200.000 €. Λόγω του «κανόνα του κράτους προορισμού», ο Α δεν θα χρεώσει ΦΠΑ, οπότε ο Β δεν θα καταβάλει ΦΠΑ .

Στη συνέχεια, η B προχωρεί στην πώληση των αγαθών σε μια άλλη βρετανική εταιρεία C, αυτή τη φορά η συναλλαγή θεωρείται πώληση  αγαθών και φορολογείται. Ως εκ τούτου, το Β πωλεί για τιμή + ΦΠΑ - ας πούμε 200.000 + 40.000 GBP (ποσοστό ΦΠΑ στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι 20%) και υποτίθεται ότι αποδίδει το ΦΠΑ στις φορολογικές αρχές , κάτι που φυσικά  δεν θα συμβεί. Αυτή είναι η πιο προφανής παραβίαση του νόμου κατά τη διάρκεια ολόκληρου του καρουσέλ.

Η C αγόρασε τα αγαθά με τον ΦΠΑ που περιλαμβάνεται, οπότε υπολογίζεται στον φόρο εισροών. H C τώρα  πωλεί τα προϊόντα πίσω στην  Α στη Γαλλία  και για άλλη μια φορά η τιμή δεν θα περιλαμβάνει τον  ΦΠΑ ,λόγω του κανόνα του κράτους προορισμού, ως εκ τούτου C ο φόρος εκροών θα είναι 0 και μετά την αφαίρεση του φόρου εισροών  η C δικαιούται να ζητήσει επιστροφή χρημάτων, σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς.

Τα ίδια αγαθά και εμπορεύματα με την παραπάνω μεθοδολογία, μπορεί να κάνουν πολλούς κύκλους, γι' αυτό και η απάτη ονομάζεται Καρουζέλ.

Συνοψίζοντας , το Ηνωμένο Βασίλειο  έχασε 40.000 λίρες στερλίνες, γεγονός που αποφέρει ισόποσα κέρδη για τους απατεώνες.

 Πηγή EUROPOL . «Τα ίδια αγαθά και εμπορεύματα μπορεί να κάνουν πολλούς κύκλους, γι' αυτό και η απάτη ονομάζεται Καρουζέλ».

Ο βασικός πρωταγωνιστής  στην απάτη είναι ο "εξαφανισμένος έμπορος", ένα κέλυφος ή μια βραχύβια σε «επιχειρηματική ζωή εταιρεία» (μπορεί διαρκεί μόνο μερικές εβδομάδες ή, το πολύ, μερικούς μήνες) η οποία ελέγχεται επισήμως από εικονικούς διαχειριστές .

Άλλοι παράγοντες οι όποιοι διαδραματίζουν επίσης ένα σημαντικό ρόλο είναι

 α) Ο Αποµονωτής ή ρυθμιστής (Buffer).Οι απομονωτές  είναι, γενικά, πλήρως συμμορφωμένοι έμποροι οι οποίοι διενεργούν νόμιμες  επιχειρηματικές δραστηριότητες εκτός της απάτης. Εμπλέκονται προκειμένου να καταστήσουν περισσότερο πολύπλοκο το μοντέλο της  απάτης  και να αποκρύψουν  τις παράνομες συναλλαγές στο πλαίσιο της νόμιμης δραστηριότητάς τους.  Πολλές φορές αγνοούν ότι είναι μέρος μιας αλυσίδας συναλλαγών που αποσκοπούν στην κλοπή του ΦΠΑ από τη φορολογική αρχή.

Επίσης σημαντικό ρόλο έχουν  β) οι μεταφορείς οι όποιοι  μεταφέρουν πραγματικά ή εικονικά  τα εμπορεύματα και  παρέχουν βάσεις υλικοτεχνικής υποστήριξης

 γ) τα δικηγορικά και λογιστικά  γραφεία τα οποία  παρέχουν υποστήριξη για τη σύσταση την λειτουργία  και την  εκκαθάριση εταιρειών.

 

 Μοντέλο  καρουσέλ .

Πηγή.Fabrizio Borselli, Organised VAT fraud: features, magnitude, policy perspectives, European Commission press releases.

Απάτη καρουσελ  στην Ελλάδα . Έλλειμμα Φ.Π.Α - VAT Gap

Δυστυχώς για την χώρα μας τα επίσημα στοιχεία για το  «καρουσελ» είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Η μόνη ασφαλής πηγή άντλησης στοιχείων  η οποία μας δίνει μια σοβαρή  εκτίμηση του προβλήματος είναι ο δείκτης « Έλλειμμα Φ.Π.Α - VAT Gap» του Directorate General Taxation and Customs Union της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δυστυχώς η Ελλάδα παρουσιάζει  πολύ κακές επιδόσεις όπως φαίνεται και  και στους επίσημους πίνακες ,γεγονός το οποίο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι  η απάτη με το ΦΠΑ στην χώρα είναι εκτεταμένη. Με στοιχεία του 2016 , τα οποία παρατίθενται στους παρακάτω πίνακες ,η χώρα μας βρίσκεται στις πρώτες θέσεις.

Τι είναι το Έλλειμμα Φ.Π.Α - VAT Gap .

Τo  Έλλειμμα Φ.Π.Α - VAT Gap  είναι η διαφορά μεταξύ των αναμενόμενων εσόδων από τον ΦΠΑ και του πραγματικού εισπραχθέντος ΦΠΑ, παρέχει μια εκτίμηση της απώλειας εσόδων λόγω φοροδιαφυγής, και φοροαποφυγής, αλλά και λόγω πτωχεύσεων, οικονομικών αδυναμιών ή εσφαλμένων υπολογισμών.

 Πηγή.https://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/2018_vat_gap_report_en.pdf

Πηγή.https://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/2018_vat_gap_report_en.pdf

Διαπιστώσεις

Δίχως αμφιβολία από την μελέτη και  ανάλυση περιπτώσεων σε συνδυασμό με την νομοθεσία και την θεωρία ,προκύπτουν σημαντικά ερωτήματα και συμπεράσματα.

                Πώς είναι εφικτό  να εξαφανιστεί  η εταιρεία  Β μετά από  μια τόσο προφανή παραβίαση του νόμου; Αναμφισβήτητα  ο μοναδικός σκοπός της ύπαρξής της είναι να εξαπατήσει τις αρχές ,να κλέψει  τον φόρο και να εξαφανιστεί. Αυτές οι εταιρείες χρησιμεύουν ως κελύφη, εξυπηρετούν  το ρόλο του εξαφανισμένου εμπόρου (εξ ου και ένα άλλο όνομα για την απάτη καρουζέλ - την απάτη του εξαφανισμένου εμπόρου). Μόλις η φορολογική αρχή, επιχειρήσει να επικοινωνήσει με την εταιρεία αυτή, πιθανότατα θα διαπιστώσει ότι κανείς δεν απαντά στο τηλέφωνο, η  διεύθυνση της  είναι συνήθως κάποιο εγκαταλελειμμένο κτίριο και μετά από μακρά και εξαντλητική έρευνα τελικά θα επικοινωνήσουν με τον « υπεύθυνο» της εταιρίας μόνο για να διαπιστώσουν ότι είναι κάποιος άστεγος ή αλκοολικός / απατεώνας/κακοποιός ή «πρόθυμος» ο οποίος  «προσφέρθηκε να κερδίσει κάποια χρήματα αν «υπέγραφε κάποια χαρτιά». Σε ορισμένες χώρες αυτοί οι άνθρωποι συνήθως δεν έχουν εκπαίδευση και έχουν αδύνατο κοινωνικό υπόβαθρο. Είναι εύκολα αντικαταστάσιμα και εύκολα διαθέσιμα

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν επίσης επαγγελματίες που έχουν εμπειρία στην αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων - προσπαθούν συνήθως να σταματήσουν (εκμεταλλευόμενοι διάφορους διαδικαστικούς μηχανισμούς) όσο το δυνατόν περισσότερο με πρόθεση να περιμένουν την εκπνοή της προθεσμίας παραγραφής, καθιστώντας το αίτημα της φορολογικής υπηρεσίας μη εκτελεστό πριν δικαστήριο.

Ο εγκέφαλος ο οποίος ενορχηστρώνει το καρουζέλ δεν είναι σχεδόν ποτέ γνωστός, στις αρχές ,καθώς δεν εμπλέκεται άμεσα σε καμία από τις συμμετέχουσες εταιρείες. Υπενθυμίζουμε επίσης ότι το παράδειγμα  που παρουσιάστηκε είναι μόνο το πλέον  βασικό και προορίζεται μόνο να αποδείξει την αρχή της απάτης καρουζέλ. Τέτοιο τύπου καρουσέλ αποκαλύπτεται πιθανώς πολύ γρήγορα - είναι κοινή πρακτική η διενέργεια φορολογικού ελέγχου όταν μια εταιρεία απαιτεί μεγάλες επιστροφές ΦΠΑ.

Στην πράξη, αυτού του είδους η απάτη  διαρθρώνεται με τρόπο  εξαιρετικά περίπλοκο, ο οποίος περιλαμβάνει παρά πολλές συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών, αλλά και περισσότερων εταιρειών σε κάθε κράτος μέλος.

 Για να καταστήσουν πιο δύσκολη τη δουλειά των φορολογικών και διωκτικών αρχών, οι απατεώνες συχνά αναπτύσσουν πολύ περίπλοκες εταιρικές και χρηματοοικονομικές δομές οι οποίες συχνά περιλαμβάνουν περισσότερες από 100 εταιρείες σε διάφορες χώρες, ενώ οι περισσότεροι απλώς μεταφέρουν τα εμπορεύματα στον επόμενο συμμετέχοντα χωρίς να παραβιάζουν κανένα νόμο απλά για να διευρύνουν το χάσμα μεταξύ του εξαφανισμένου  έμπορου και της εταιρείας που ζητάει επιστροφή - αυτό καθιστά  τον εντοπισμό εκθετικά πιο δύσκολο, διότι οι αρχές πρέπει να διεξάγουν ταυτόχρονες  και εκτεταμένες γεωγραφικά έρευνες (που συχνά απαιτούν διεθνή συνεργασία) σε περιορισμένο χρονικό διάστημα.

Όπως παρατηρήθηκε από τη FATF (2007), το ξέπλυμα των κερδών από τις απάτες τύπου "καρουζέλ" απαιτεί ειδικευμένες οργανωμένες εγκληματικές συμμορίες, οι οποίες προσελκύονται από τα μεγάλα ποσά τα οποία είναι διαθέσιμα με ένα σχετικά χαμηλό κίνδυνο και απαιτεί μια εις βάθος γνώση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Πρέπει να τονισθεί ότι τα έσοδα από απάτες τύπου "καρουζέλ" μπορεί να έχουν γίνει η κύρια πηγή της χρηματοδότησης για άλλες εγκληματικές δραστηριότητες.

Όσον αφορά τα εμπλεκόμενα εμπορεύματα σε απάτες, τα κοινά χαρακτηριστικά τους είναι διαθεσιμότητα σε μεγάλες ποσότητες, υψηλή αξία, χαμηλό βάρος, ταχεία η τεχνική απαξίωση και η δυνατότητα διάχυσης τους στην  μαύρη αγορά. Τα εμπορεύματα που εντοπίστηκαν με υψηλή συχνότητα ήταν υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα, αυτοκίνητα και αξεσουάρ αυτοκινήτων, κρέας, χονδρικό εμπόριο πετρελαίου και  σιτηρά, τα αναψυκτικά, τα καλλυντικά, τα πολύτιμα μέταλλα και τα καταναλωτικά ηλεκτρονικά προϊόντα. Πολλές φορές  μέσω πλαστών συναλλαγών μεταξύ συνεργαζόμενων επιχειρήσεων τα εμπορεύματα μπορούν να διακινούνται  μόνο στα «χαρτιά» και να παραμένουν αποθηκευμένα σε αποθήκες που διαχειρίζονται οι απατεώνες ή οι συνεργοί τους.

Τελικά Συμπεράσματα

Η απάτη του καρουσέλ είναι εξαιρετικά σύνθετη και πολύπλοκη . Με δεδομένο ότι αποδίδει τεράστια «κέρδη» είναι συνδεδεμένη άρρηκτα με το οργανωμένο οικονομικό έγκλημα.  Για την πραγματοποίηση μιας απατης «καρουσέλ» είναι απαραίτητη αρχική χρηματοδότηση , διεθνής νομική υποστήριξη , λογιστική και φοροτεχνική  εξειδίκευση ανά χώρα, χρηματοοικονομική και τραπεζική σχέση , συνεργασία μεταφορικών εταιρειών , αποθηκευτικοί χώροι, διαφθορά κρατικών στελεχών, «πρόθυμοι εκπρόσωποι» . Όλα τα παραπάνω για να οργανωθούν , να συντονιστούν και να αρχίσουν να λειτουργούν, απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις , κεφάλαια, συντονισμό και φυσικά ανάληψη σημαντικού κινδύνου μια και μια τέτοια οργάνωση «αποσπά» ιλιγγιώδη ποσά φόρων από κυβερνήσεις.

Το γεγονός ότι το σύστημα ΦΠΑ το όποιο αφορά τις ενδοκοινοτικές  συναλλαγές έχει εγγενείς αδυναμίες , οδηγεί σε σημαντικές απώλειες εσόδων. H απώλεια των εσόδων που οφείλεται στη μη είσπραξη του ΦΠΑ και την απάτη είναι τεράστια. Η προσπάθεια για την αντιμετώπιση της απάτης ΦΠΑ  είναι από τις βασικές προτεραιότητες της ΕΕ και των εθνικών φορολογικών , ελεγκτικών και διωκτικών αρχών. Eίναι σαφές ότι οι μεμονωμένες εθνικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού δεν θα έχουν αποτέλεσμα. Η κοινοτική προσέγγιση και η βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ουσιώδεις προκειμένου να δρομολογηθούν λύσεις.  Μελλοντικά η αξιοποίηση νέων νομοθεσιών και τεχνολογιών , συστημάτων συλλογής πληροφοριών  και μεθόδων έλεγχου, πιθανών να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο δραστικά .Η  αντιμετώπιση θα αποτελέσει αντικείμενο έρευνας σε επόμενη εργασία.

Βιβλιογραφία-Πηγές

Διεθνής

-HMRC internal manual  VAT Fraud www.gov.uk/hmrc-internal-manuals/vat-fraud

-Fabrizio Borselli, Organised VAT fraud: features, magnitude, policy perspectives, European Commission press releases.

-https://ec.europa.eu/taxation_customs/business/tax-cooperation-control/vat-gap_en

-http://dione.lib.unipi.gr/xmlui/bitstream/handle/unipi/9295/Agapiou_Anthi.pdf?sequence=1

-https://www.europol.europa.eu/crime-areas-and-trends/crime-areas/economic-crime/mtic-missing-trader-intra-community-fraud

-THE MORPHING OF MTIC FRAUD: VAT FRAUD INFECTS TRADABLE CO2 PERMITS Boston University School of Law Working Paper No. 09-35 (August 3, 2009) Richard T. Ainsworth

https://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/2018_vat_gap_report_en.pdf

Ελληνική

-ΦΠΑ ΕΝΔΟΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ. ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΝΤΟΣ http://www.accountancygreece.gr

-ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙO . Ειδική έκθεση Αντιμετώπιση της ενδοκοινοτικής απάτης στον τομέα του ΦΠΑ:ανάγκη για περαιτέρω δράση

-ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ & ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ  ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ        Αθήνα,   19  Σεπτεμβρίου 2008         :  Διεξαγωγή πολυμερών ελέγχων με άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. για την πάταξη της φοροδιαφυγής στον ενδοκοινοτικό ΦΠΑ και της απάτης τύπου Καρουζέλ            

- ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ . Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΛΕΡΝΑΙΑ ΥΔΡΑ.      ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ  ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ. ΛΟΓΟΙ ΑΠΟΤΥΧΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ  ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ. Του Γιάννη Στάθη. www. http://giannisstathis.blogspot.com/2018/02/blog-post.html     

                      

*  Εργασθηκε στον χρηματοπιστωτικό τομέα σε ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις, σε υψηλές θέσεις ευθύνης. Yπηρέτησε ως  πολιτικό στέλεχος στο Υπουργείο  Οικονομικών, με τομέα ευθύνης τον φορολογικό και τελωνειακό μηχανισμό. Κατά την διάρκεια της θητείας του εκπαιδεύτηκε σε θέματα οικονομικού και οργανωμένου εγκλήματος στο US DEPARTMENT OF TREASURY, στο IRS CRIMINAL INVESTIGATION καθώς και σε τελωνειακά θέματα και δράσεις κατά του λαθρεμπορίου, καθώς και στην Ιταλική οικονομική αστυνομία, GUARDIA di FINANZA. Κείμενά του δημοσιεύονται σε ελληνικές εφημερίδες και περιοδικά, ενώ αναλύσεις του έχουν παρουσιασθεί σε διεθνούς κύρους έντυπα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σήμερα είναι εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών . (www.giannisstathis.blogspot.com) .                                             

read more

«Το διοικείν εστί προβλέπειν.» Επίθεση Ρουβίκωνα: Δυσμενής μετάθεση για τον Ειδικό Φρουρό – Μετακίνηση του Διοικητή του Αστυνομικού Τμήματος Φιλοθέης…

«Το διοικείν εστί προβλέπειν.»

Επίθεση Ρουβίκωνα: Δυσμενής μετάθεση για τον Ειδικό Φρουρό – Μετακίνηση του Διοικητή του Αστυνομικού Τμήματος Φιλοθέης…

Του Γιάννη Στάθη.

Αυτός είναι ο επίλογος ,με τον όποιο η ηγεσία της αστυνομίας, αποφάσισε να κλείσει ένα ακόμα κεφάλαιο του βιβλίου με τίτλο « Ο διαρκής διασυρμός του Υπουργείου Προστασίας Του Πολίτη και της  ΕΛ.ΑΣ από τον Ρουβίκωνα»…

Αναμφισβήτητα δεν είναι κανείς πολίτης υπερήφανος , για την εικόνα που παρουσίασε ο ένοπλος σκοπός της πρεσβείας του Ιράν, κατά την διάρκεια της επίθεσης του Ρουβίκωνα. Ωστόσο δεν είναι κανείς υπερήφανος ούτε για τους αλλεπάλληλους διασυρμούς τους οποίους έχει υποστεί η ΕΛΑΣ από τον Ρουβίκωνα το τελευταίο διάστημα.  

Κάθε τόσο, με τις πολύ καλά οργανωμένες επιχειρήσεις του, αποκαλύπτει την πλήρη ανεπάρκεια και ανικανότητα οποιουδήποτε μηχανισμού, αποφασίζει να «πλήξει».. Θα τολμούσα να πω ότι με  την αποτελεσματικότητα μάλλον περισσότερες συμπάθειες κερδίζει και προφανώς αποδομει  κάθε έννοια νόμου  και τάξης..Ο δε διασυρμός από την μια πλευρά και η τεράστια δημοσιότητα από την άλλη , νομίζω ξεπερνάνε τα σύνορα της χώρας!

Δίχως αμφιβολία για τους φορολογούμενους πολίτες η «ταπείνωση» πανάκριβων και γιγάντιων κρατικών συστημάτων, μπροστά σε μια μικρή, καλα,  οργανωμένη ομάδα ,είναι  βαρύ πλήγμα ,μια ακόμη στιγμή ντροπής για τις ελληνικές αρχές..

Θα ήθελα , με αφορμή το τελευταίο συμβάν να διατυπώσω κάποιες σκέψεις ,προβληματισμούς και απορίες , κυρίως μετά την ατυχέστατη απόφαση να μετατεθούν και να τιμωρηθούν οι «υπεύθυνοι». (νεοελληνική πρακτική διοίκησης , η οποία χρησιμοποιείται στο κράτος από όλες τις πολιτικές ηγεσίες)

Θα περίμενε κανείς , χωρίς να διαθέτει ιδιαίτερες επιχειρησιακές ή ειδικές γνώσεις, τα στελέχη του Ρουβίκωνα να είναι υπό διαρκή διακριτική επιτήρηση προκείμενου να αποφευχθεί το πλεονέκτημα του απόλυτου αιφνιδιασμού. Θα περίμενε κανείς, να δει να υλοποιείται στην πράξη κάποιο σχέδιο αναχαίτισης η περιορισμού των δράσεων .Θα περιμέναμε συλλήψεις η προσαγωγές η τέλος πάντων κάτι… Ίσως έπρεπε να λειτουργεί ο ασύρματος , ίσως έπρεπε να είναι αλεξίσφαιρη η σκοπιά , ίσως να ήταν καλύτερα εκπαιδευμένοι οι σκοποί , ίσως , ίσως… πολλά που ποτέ δεν έγιναν..

Μεταξύ μας, ευτυχώς που ο σκοπός δεν έκανε το ολέθριο λάθος να πυροβολήσει, έστω και στον αέρα, γιατί όλοι μπορούμε να αντιληφθούμε τι θα επακολουθούσε..

Εάν λοιπόν οι ηγεσίες είχαν προβλέψει και είχαν κάνει όλα τα παραπάνω , εάν ενίσχυαν το αίσθημα ασφαλείας των πολιτών με δράσεις ουσιαστικές  και όχι με ανούσιες δηλώσεις και εντυπώσεις, ναι, θα συμφωνούσα με την  απόφαση να μετατεθούν και να τιμωρηθούν οι «υπεύθυνοι».

Θα περίμενε κανείς από την στρατιωτική ηγεσία ενός σώματος να αναλάβει αυτή τις ευθύνες και να φέρει άμεσα  αποτελέσματα .Να δείξει τον σωστό τρόπο... Δυστυχώς ενήργησε «πολιτικά»  δίνοντας κατά την γνώμη μου ,στον Ρουβίκωνα ευκαιρία για ακόμη πιο εντυπωσιακά «χτυπήματα» στο μέλλον.  

Δεν αναφέρομαι καθόλου στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου διότι απλά δεν νομίζω ότι από εκεί περιμένει κανείς τίποτα…

Με ενόχλησε η αποκρουστική εικόνα του σκοπού αλλά με ενόχλησε περισσότερο ο χειρισμός  η διαχείριση και η αντίδραση από τους προϊσταμένους του…

Ολοκληρώνω με τη φράση του Αλκιβιάδη : Το διοικείν εστί προβλέπειν.

Γιάννης Στάθης

Με την ιδιότητα του Έλληνα Πολίτη

read more

Όταν η τύχη και οι ευνοϊκές συγκυρίες τελειώνουν …. Όταν η ανεπάρκεια συναντά την σκληρή πραγματικότητα…

Όταν η τύχη και οι ευνοϊκές συγκυρίες τελειώνουν …. Όταν η ανεπάρκεια συναντά την σκληρή πραγματικότητα…

Του Γιάννη Στάθη

Ένα  βασικό  χαρακτηριστικό της μετριότητας και της ανεπάρκειας  είναι ότι , το τυχαίο θετικό  γεγονός  παρουσιάζεται ως προϊόν και αποτέλεσμα,  ενδελεχούς και σε βάθος σχεδιασμού,  σωστών δράσεων, συστηματικής οργάνωσης και ορθής στελέχωσης… Καριέρες χτίστηκαν με την στατιστικοποίηση των τυχαίων γεγονότων. Και για να μην αδικήσουμε κανέναν όχι φυσικά μόνο στο κράτος αλλά και στον ιδιωτικό τομέα… Φυσικά το γεγονός ότι η τραγωδία αποκάλυψε την γύμνια του κράτους , δεν κάνει τους προηγούμενους καλύτερους ή αποτελεσματικότερους.. Στις εξετάσεις απέτυχαν όλοι…

Τι γίνεται όμως όταν τελειώσει η τύχη … Τι γίνεται όταν πραγματοποιηθεί το ραντεβού της ανεπάρκειας με την σκληρή πραγματικότητα…?

Οποτεδήποτε συνέβη στη χώρα μας γεγονός όπως πλημμύρες , ναυάγια , πυρκαγιές ,καταιγίδες, θεομηνίες ,σεισμοί, εθνικές κρίσεις τα αποτελέσματα ήταν τραγικά…. Το ελληνικό μοντέλο διαχείρισης κρίσης βασίστηκε και βασίζεται σε δυνάμεις όπως , συγκυρία ,σύμπτωση , επίκληση θείων δυνάμεων , λήθη-κοντή μνήμη , τύχη (θεότητα της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας) και ότι μπορεί κανείς να φανταστεί εκτός από πρόβλεψη, σχεδιασμό ,οργάνωση ,εκπαίδευση και σχέδιο δράσης. Και φυσικά εάν μελετηθεί η επόμενη ημέρα , οι ευθύνες ανήκουν στους προηγούμενους , στην κλιματική αλλαγή στον άνεμο…, στην κακιά στιγμή και οπουδήποτε άλλου εκτός από αυτούς φυσικά που έχουν την ευθύνη..

Φυσικά δεν πρέπει να συγχέουμε τα αποτελέσματα τα οποία απορρέουν από τον επαγγελματισμό, τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση ορισμένων αποτελεσματικών στελεχών , με την ανεπάρκεια του κράτους και του πολιτικού συστήματος. Και για να μην είμαστε άδικοι , ούτε ο ιδιωτικός τομέας στη χώρα μας έχει επιδείξει ικανοποιητικές επιδόσεις…

Από το κάδρο των ευθυνών πρέπει οπωσδήποτε να εξέλθουν, πυροσβέστες στρατιωτικοί, λιμενικοί και αστυνομικοί που όπως πάντα με αυτοθυσία έδωσαν το είναι τους για να σώσουν όσους περισσότερους μπορούσαν. Και το έκαναν..

 Όλοι οι άλλοι απέτυχαν παταγωδώς.. Και το τραγικό  κόστος της αποτυχίας  είναι δυστυχώς  αμέτρητες ανθρώπινες ζωές!

Θεομηνίες συνέβαιναν και θα συμβαίνουν πάντα.  Το ζητούμενο είναι ο τρόπος  διαχείρισης των έκτακτων καταστάσεων με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε αυτές να αφήνουν τις λιγότερες πιθανές καταστροφές και συνέπειες.

Κανένα κράτος στο κόσμο δεν μπορεί να διατηρεί ένα τεράστιο μηχανισμό ικανό να προλαμβάνει και να καταστέλλει κάθε πιθανή πυρκαγιά.

Ωστόσο δεν είναι αποδεκτό τέσσερις μέρες μετά την τραγωδία στο Μάτι, να επικρατεί ένα απίστευτο χάος με τους ανθρώπους που αγνοούνται. Να μην υπάρχει επίσημος κατάλογος αγνοουμένων από τις αρχές έτσι ώστε να μπορούν οι δικοί τους άνθρωποι αντί να τρέχουν αλλόφρονες στους δρόμους ,να έχουν επίσημη ενημέρωση για το  ποια είναι η τύχη των συγγενών και των φίλων τους.

Η Ελλάδα είναι μουδιασμένη και θρηνεί, οι  κάτοικοι των πληγεισών  περιοχών είναι σε απόγνωση. Το Κράτος ωστόσο έπρεπε από την πρώτη στιγμή να είναι εκεί, στιβαρό, σταθερό και οργανωμένο και να συντονίζει όλες τις δράσεις. Δυστυχώς όμως .. οι διαπιστώσεις είναι άλλες..

 Η γύμνια η ανεπάρκεια η αναποτελεσματικότητα  του κρατικού μηχανισμού αποδείχθηκε και αποδεικνύεται περίτρανα κάθε λεπτό που περνάει.

 Υποτίθεται ότι έχουμε ένα οργανωμένο κράτος δίπλα στον πολίτη. Όμως αυτό που βλέπουμε είναι η επιτομή και ο ορισμός της ανικανότητας! Το μεγαλύτερο δίδαγμα της πρόσφατης καταστροφής είναι η συνειδητοποίηση ότι  στην Ελλάδα δεν υπάρχει κράτος.

Συνειδητοποιούμε  ότι το κράτος στην Ελλάδα  υπάρχει μόνο για να ληστεύει με τους φόρους  του πολίτες του και μόνο. Και φυσικά να φροντίζει για την παρασιτική  αυτοσυντήρηση του…

Αναμφισβήτητα υπάρχουν ευθύνες. Δίχως καμία αμφιβολία υπάρχουν υπεύθυνοι… Δεν περιμένει κανείς  φυσικά, να έχουν την ευθιξία και να τις αναλάβουν. Θα κρυφτούν ξανά, όπως κρύβονται δεκαετίες τώρα, πίσω από τα ακραία καιρικά και φυσικά φαινόμενα. Τις… θεομηνίες! Τη δύναμη της φωτιάς των υδάτων και των ανέμων….

Όλα αυτά τα χρόνια, δεν καταφέραμε να αποκτήσουμε  ως κράτος μια σοβαρή εθνική στρατηγική άμεσης αντιμετώπισης των καταστροφικών πυρκαγιών τα καλοκαίρια. Στην πρώτη μεγάλη φωτιά του φετινού καλοκαιριού χάθηκαν δεκάδες αθώες ψυχές…( όπως γίνεται κάθε χρόνο και φυσικά με κάθε μορφή φυσικής καταστροφής) . Δεν κατέστη δυνατό  δεκαετίες τώρα, να θωρακιστεί η χώρα με σχέδια  για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.

Για μια φορά ακόμα θα ακούσουμε πολλά, και φυσικά δεν θα γίνει απολύτως τίποτα .

Δυστυχώς, η μόνη δύναμη την οποία κανείς μπορεί να «απευθυνθεί» είναι η θρησκευτική πίστη.. Η τύχη και η συγκυρία  να μην βρεθεί κανείς στο λάθος σημείο τη λάθος στιγμή σε συνδυασμό με προσευχή και την επίκληση των  θειων δυνάμεων (τις οποίες τότε τις θυμόμαστε αλλά είναι αργά) είναι τα μόνα «μέσα» σωτηρίας στην Ελλάδα του 2018…

Ελλάδα  2018, λίγα μόλις χιλιόμετρα έξω από την Αθήνα, την πρωτεύουσα της Ελλάδας κάηκαν ζωντανοί τουλάχιστον 86 άνθρωποι, τραυματίστηκαν εκατοντάδες, χάθηκαν περιουσίες ανυπολόγιστης αξίας.

Και αυτή τη φορά φυσικά , έφταιγε ο… άνεμος ή ..οι εμπρηστές… ίσως κάποια άγνωστα και απροσδιόριστα συμφέροντα...( ασύμμετρα ) .Και φυσικά οι μόνοι ο οποίοι δεν έχουν καμιά ευθύνη για την τραγωδία είναι οι καθ ύλην αρμόδιοι…

Ολοκληρώνω τις σκέψεις μου με τις δηλώσεις κάποιων εκ των υπευθύνων» στην συνέντευξη-παρωδία στην οποία δεν ψέλλισαν ούτε ένα «συγγνώμη» για τους 86 (μέχρι τώρα) νεκρούς….

Ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τόσκας , «Ψάχνω λάθη, αλλά δεν βρίσκω»

Αρχηγός Πυροσβεστική Σωτήρης Τερζούδης απάντησε: «Δεν θα έκανα τίποτα διαφορετικό, γιατί δεν θα μπορούσα να κάνω τίποτα διαφορετικό».

Ο αρχηγός της ΕΛΑΣ στρατηγός Κων. Τσουβάλας δήλωσε: Είμαι περήφανος για τις υπηρεσίες της ΕΛΑΣ. Έκαναν εξαιρετική και αποτελεσματική δουλειά σε πολύ κρίσιμους οριακούς χρόνους»

…Μέχρι  στιγμής απολογισμός των παραπάνω «σωστών» δράσεων  : 86 οι νεκροί από την φωτιά στο Μάτι – 49 οι τραυματίες στα νοσοκομεία – 11 σε κρίσιμη κατάσταση και 4 παιδιά νοσηλεύονται στο Παίδων . Δεν έχει νόημα η αναφορά στις υλικές ζημιές…

Τελειώνω με μια μια φράση του Dietrich Bonhoeffer :“Η δράση δεν πηγάζει από τη σκέψη, αλλά από την ετοιμότητα για ανάληψη ευθύνης”

Ανάληψη ευθύνης….. ψιλά γράμματα…

Αθήνα 27 Ιουλίου 2018

Υ.Γ.  Πρόσφατα είχα δημοσιεύσει ένα κείμενο για την διαχείριση κρίσεων στην Ελλάδα…. Πολύ φοβούμαι ότι και αυτή η εργασία αλλά και το παραπάνω κείμενο εάν δημοσιευτεί τον επόμενο χρόνο πάλι  επίκαιρα θα είναι.

http://giannisstathis.blogspot.com/2018/05/blog-post_84.html

read more

Αίνιγμα : Πως η Ελλαδα «σώθηκε», όταν πριν τη διάσωση το χρέος ήταν 110% του ΑΕΠ και μετά τη διάσωση το χρέος έφτασε στο 180%.?

Του Γιάννη Στάθη

Με μεγάλη δυσκολία ομολογουμένως, προσπαθώ να κατανοήσω την αισιοδοξία για το μέλλον της χώρας , την έξοδο από τα μνημόνια , την ανάπτυξη και άλλους νεοελληνικούς μύθους… Δυστυχώς  οι οποίες επιστημονικές  γνώσεις σε συνδυασμό με την όποια  αναλυτική  ικανότητα μάλλον δεν επαρκούν για να αντιληφθώ μιαν άλλη Ελλάδα την οποία κάποιοι άλλοι βλέπουν…

Και για να είμαι σαφής οι οποίες σκέψεις και παραθέσεις στοιχείων δεν έχουν στόχο την κριτική η την προσπάθεια καταλογισμού ευθυνών. Απλώς  , νομίζω , ότι ανάγνωση των παρακάτω μεγεθών δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας…

Παραθέτω τα παρακάτω επίσημα  στοιχεία  , τα οποία αν κανείς τα συνδυάσει κατά οποιοδήποτε τρόπο μάλλον δεν θα καταλήξει σε αισιόδοξα συμπεράσματα..

Ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές -  

1. Oι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορολογούμενων προς τη φορολογική διοίκηση, δηλαδή όσες είχαν δημιουργηθεί έως το τέλος του 2017 καθώς και όσες συσσωρεύτηκαν από την αρχή του 2018 διαμορφώνονται πλέον στα 101,482 δισ. ευρώ. Με απλά λόγια οι Έλληνες φορολογούμενοι χρωστάμε μόνο στην Εφορία 102 δις ευρώ. Την ίδια στιγμή μέτρα αναγκαστικής είσπραξης έχουν επιβληθεί στους 1.128.203 φορολογούμενους-οφειλέτες, δηλαδή στο 66% των οφειλετών στους οποίους μπορούν να επιβληθούν μέτρα.

O συνολικός αριθμός των φορολογούμενων που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση ανήλθαν τον Μάιο στους 3.816.475. Από αυτούς η φορολογική διοίκηση έχει το δικαίωμα να επιβάλλει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης σε 1.708.111.

2. Οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές από την αρχή του 2018  διαμορφώθηκαν τον Μάιο στα 4,764 δισ. ευρώ έναντι 4,154 δισ. ευρώ που ήταν τον Απρίλιο. Εμφάνισαν δηλαδή αύξηση κατά 610 εκατ. ευρώ.1

Ληξιπρόθεσμα τραπεζικά δάνεια

Τα κόκκινα στεγαστικά, επιχειρηματικά και καταναλωτικά δάνεια έχουν εκτιναχθεί στα 150 δις ευρώ, 1

Χρηματιστήριο . «Συναλλακτικός βάλτος»

Οι αγοραστές γυρίζουν και πάλι την πλάτη στις ελληνικές μετοχές και οδηγούν τον Γενικό Δείκτη σε αδυναμία αντίδρασης.

Οι εγχώριες πολιτικές εξελίξεις, σε συνδυασμό με το ακόμα "εύθραυστο" διεθνές κλίμα, λόγω των ανησυχιών για τις εμπορικές εντάσεις αλλά και την πολιτική αβεβαιότητα στην Ευρώπη, έχουν προστεθεί στη ζημιά που έχει προκαλέσει στην επενδυτική εμπιστοσύνη η υπόθεση της Folli Follie, οδηγώντας το Χ.Α. σε συναλλακτικό "βάλτο.

Η έξοδος από το μνημόνιο και τυπικά τον Αύγουστο όχι μόνο δεν αλλάζει προς το θετικό τα δεδομένα αλλά φοβίζει παράλληλα και τους επενδυτές σε σχέση με τις όποιες πολιτικές κινήσεις που το μόνο που κερδίζουν είναι να καθυστερούν την ανάπτυξη.

Δημογραφικό πρόβλημα . Η Ελλάδα «έχασε» 355.000 ανθρώπους από το «μαύρο» 2010 μέχρι σήμερα . 2

Το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας δεν είναι η οικονομική κρίση, ούτε οι Τούρκοι. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας είναι το δημογραφικό καθώς τώρα έχει ωριμάσει περισσότερο από ποτέ και κατά τα χρόνια της κρίσης η Ελλάδα «έχασε» 355.000 ανθρώπους .Το δημογραφικό είναι πολύ πιο σημαντικό καθώς πρόκειται για μια «εσωτερική επίθεση», δηλαδή ο Ελληνισμός χάνει δυνάμεις όχι από εξωτερικούς παράγοντες αλλά από πρόβλημα που βρίσκεται στα «σπλάχνα» του.

Η συρρίκνωση των γεννήσεων, η αύξηση των θανάτων και η αρνητική μετανάστευση, αναδεικνύουν το δημογραφικό της Ελλάδας σε μέγα εθνικό θέμα.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΕΛΣΤΑΤ, μόνο το διάστημα 2011-2017 ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώθηκε κατά 355.000 ανθρώπους και αν το πρόβλημα δεν αντιμετωπισθεί με την υπευθυνότητα που απαιτείται για το «νούμερο 1» εθνικό πρόβλημα, ο πληθυσμός της Ελλάδας, το 2050, μόλις που θα αγγίζει τα 10 εκατομμύρια ανθρώπων.

Κι ακόμη χειρότερα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Eurostat, το 2080, με 7,2 εκατομ. ανθρώπους

Τα συμπεράσματα δικά σας….

1.https://kourdistoportocali.com/news-desk/tremoun-katarrefsi-tis-ellinikis-ikonomias-entos-tou-therous/

2.Η έρευνα με τίτλο «Ο πληθυσμός της Ελλάδας υπό διωγμόν», που υπογράφει η νομικός Ήρα Έμκε- Πουλοπούλου, διδάκτορας του πανεπιστημίου του Παρισιού

3. Η γελοιογραφία του Der Spiegel/ Φωτογραφία ΑΠΕ ΜΠΕ Πηγή: Το ανατριχιαστικό σκίτσο του Der Spiegel για τα 8 χρόνια μνημονίων [εικόνα] | iefimerida.gr

read more