ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ. Του Γιάννη Στάθη , Αντιπροέδρου του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών *1(ΣΕΟΔΙ)

ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ  ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΣΧΕΣΗ  ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ.

Του Γιάννη Στάθη , Αντιπροέδρου του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών *1(ΣΕΟΔΙ)

 (αρθρο για το περιοδικό FINANCE PRO , 07 , Expert View 

Η αντιμετώπιση του  Οργανωμένου Οικονομικού  Εγκλήματος  ,αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για τις κυβερνήσεις παγκοσμίως. Δεν πρόκειται για  μια απειλή η οποία υπονομεύει μόνον την προσωπική και δημόσια  ασφάλεια , αλλά  προκαλεί  σοβαρές  επιπτώσεις  σε  κοινωνικό,  πολιτικό,  οικονομικό, περιβαλλοντικό επίπεδο, εμποδίζοντας την περαιτέρω ανάπτυξη και πρόοδο των οικονομιών και των  κοινωνιών.

Το οργανωμένο οικονομικό  έγκλημα αποτελεί ένα πολυσύνθετο και πολύπλοκο εγκληματικό φαινόμενο, το οποίο μεταλλάσσεται διαρκώς  και προσαρμόζεται  στις ευρύτερες κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις καθώς και στις   ευκαιρίες για εύκολο και γρήγορο κέρδος οι οποίες  παρουσιάζονται. Οι τεράστιοι οικονομικοί  πόροι τους οποίους  διαθέτει ,μεταφράζονται και σε δυνατότητα πρόσβασης και χρήσης ιδιαίτερα εξελιγμένων, τεχνολογικά, μέσων για την επίτευξη των εγκληματικών στόχων του, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται σαν να βρίσκεται συνεχώς «ένα βήμα μπροστά» από τις όποιες προσπάθειες κατασταλτικής αντιμετώπισής του.

Οι  περισσότερες  από  τις  δραστηριότητες  του  Οργανωμένου  Εγκλήματος  π.χ.  η  διακίνηση ναρκωτικών  ή  το  εμπόριο  ανθρώπων (Human trafficking) ,  έχουν  διεθνή  διάσταση,  επηρεάζοντας  περισσότερες από μία χώρες. Τα τελευταία χρόνια η πολυπλοκότητα αυτών των δραστηριοτήτων μεγαλώνει και εξελίσσεται καθώς νέες ευκαιρίες για κέρδη εμφανίζονται στις ομάδες που εμπλέκονται σε  αυτές.  Η  εμφάνιση  αυτών  των  ευκαιριών  βασίζεται  αφενός  στην  οικονομική εξέλιξη  των  κοινωνιών,  αφετέρου  στην  εκμετάλλευση  υφιστάμενων  αδυναμιών  που σχετίζονται με τις δομές λειτουργίας  τους.

 

Oοργανωμένο οικονομικό έγκλημα

Το οικονομικό έγκλημα, ορίζεται ως εκείνη την  μορφή εγκλήματος η οποία  αναφέρεται στην ιδιοκτησία και εμπεριέχει την παράνομη μεταβίβαση της ιδιοκτησίας της περιουσίας που ανήκει σε ένα φυσικό πρόσωπο σε ένα άλλο, για προσωπική χρήση και ίδιον όφελος. Τα οικονομικά εγκλήματα έχουν να κάνουν με την απάτη (π.χ. απάτες τραπεζικών επιταγών, πιστωτικών καρτών, δανείων, συμβάσεων, ιατρικές απάτες, εταιρικές, ασφαλιστικές, τραπεζικές, απάτες πληρωμών, αγορών, περίθαλψης), την κλοπή, την φοροδιαφυγή, τη φοροκλοπή, τη φοροαποφυγή, τη εισφοροδιαφυγή, την εξαπάτηση, τη δωροδοκία, , τη δωροληψία, την υπεξαίρεση, την κατάχρηση, την κατάχρηση εμπιστευτικών πληροφοριών (insider trading), την κλοπή ταυτότητας και γενικά προσωπικών στοιχείων, το ξέπλυμα χρήματος, την πλαστογραφία, την εικονικότητα και πλαστότητα, την λαθρεμπορία, την παραποίηση, την παραχάραξη χρημάτων και την απομίμηση καταναλωτικών αγαθών , χωρίς , προφανώς, η λίστα να ολοκληρώνεται σε αυτή την αναφορά.

Τα θύματα μπορεί να είναι άτομα, επιχειρήσεις, οργανισμοί, το κράτος και η οικονομία στο σύνολό της.  Για την αντιμετώπισή του απαιτείται εξειδίκευση και διαρκής κατάρτιση των διωκτικών και ελεγκτικών αρχών, καθώς αναπτύσσονται διαρκώς  νέες μορφές και νέες μέθοδοι.

 

ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

 

Tο  οικονομικό σύστημα βασίζεται, κυρίως, στην  αρχή της  ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών, δηλαδή  «πράγματα» και υπηρεσίες, έναντι ενός συγκεκριμένου ποσού. Το τι μπορεί να ανταλλάσσεται και ποια είναι η καταλληλότερη τιμή για την πληρωμή, ορίζεται με βάση δύο ρυθμιστικά συστήματα: ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης, αφενός, που εφαρμόζεται αδιακρίτως σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, και αφετέρου το νομικό καθεστώς της χώρας στην οποία πραγματοποιούνται οι συναλλαγές . Αν υπάρχει ένας αγοραστής ο οποίος  είναι διατεθειμένος να πληρώσει το κατάλληλο τίμημα, κάθε αγαθό ή υπηρεσία μπορεί να πωληθεί . Δυστυχώς, ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης δεν κάνει διάκριση μεταξύ ναρκωτικών και ηλεκτρονικών συσκευών, ούτε μεταξύ ανθρώπων και μεταλλευμάτων.

Ένα βασικό ερώτημα το οποίο τίθεται είναι, εάν μπορεί να γίνει διαχωρισμός μεταξύ του υγιούς και του «αρρώστου»  τμήματος  της  οικονομίας. Δυστυχώς η απάντηση μοιάζει να είναι αρνητική. Η παράνομη οικονομική δραστηριότητα σε όλες τις μορφές της παράγει έσοδα, τα οποία επιστρέφουν στην νόμιμη οικονομία, παρόλο που προέρχονται από μαύρη εργασία, φοροδιαφυγή και εγκληματική δραστηριότητα.

Για παράδειγμα μια οικογένεια χρησιμοποιεί τα αφανή εισοδήματα από τις παραπάνω πηγές για να χρηματοδοτήσει τις καθημερινές της ανάγκες(καύσιμα ,ρουχισμό, διατροφή, υγεία κλπ.) και αυτές οι συναλλαγές, απολύτως νόμιμες, αναπόφευκτα  συνεισφέρουν στην αύξηση του ΑΕΠ. Συνεπώς το ΑΕΠ αυξάνει και με την ύπαρξη της υπόγειας ή παράνομης  οικονομίας.

Οι ροές των κεφαλαίων τις οποίες προκαλεί η παράνομη δραστηριότητα ακολουθούν διαδρομές διαφορετικές ανάλογα με το πώς χρησιμοποιούνται. Τα ποσά τα οποία επενδύονται στην βασική παράνομη δραστηριότητα (απατή, έγκλημα, φοροδιαφυγή) προκαλούν ένα νέο κύμα παράνομης δραστηριότητας τα κέρδη της οποίας επανεισέρχονται στην νόμιμη οικονομία με το παραπάνω μοντέλο. Ένα σημαντικό ποσό χρημάτων  το οποίο εισέρχεται στο τραπεζικό σύστημα μέσω καταθέσεων ( μορφή ξεπλύματος χρήματος) έμμεσα, ωστόσο στρεβλά, το ενισχύει .

Η «παράνομη» οικονομική δραστηριότητα η οποία δημιουργείται , «συμβιώνει» στο ίδιο κοινωνικό πλαίσιο, παράλληλα και ταυτόχρονα με τη νόμιμη. Η παράλληλη αυτή οικονομία αναπροσαρμόζεται στους κανόνες τις αγοράς, μεταβάλλεται βάσει των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών συνθηκών. Τα ίδια τα άτομα της κοινωνίας μετατρέπονται σε καταναλωτές και συμμετέχουν με την ιδιότητα αυτή, συναινούν στη διαμόρφωση αυτής της παράλληλης οικονομίας. Με αυτό τον τρόπο, οι εγκληματικές οργανώσεις κερδίζουν την «ανοχή» της κοινωνίας, εισχωρώντας βαθύτερα στον ιστό της. Μία ανοχή η οποία  δημιουργείται λόγω των «ωφελημάτων» που προσφέρουν οι εγκληματικές επιχειρήσεις, μέσω της προσφοράς αγαθών και υπηρεσιών υψηλής  ζήτησης σε …χαμηλότερες τιμές συγκριτικά με το νόμιμο εμπόριο (παραποιημένα προϊόντα, λαθραία τσιγάρα κ.ο.κ , ) και μέσω της «δημιουργίας» πληθώρας θέσεων «απασχόλησης» ανειδίκευτων ατόμων που ενδεχομένως να μην είχαν καμία άλλη δυνατότητα απορρόφησης στο νόμιμο «εργατικό δυναμικό» κοινωνιών με υψηλούς δείκτες φτώχιας και ανεργίας. Το αποτέλεσμα είναι φυσικά η πρόκληση τεραστίας ζημιάς στην νόμιμη οικονομία.

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

 

Συνοψίζοντας τα βασικά σημεία της παραπάνω σύντομης ανάλυσης , διαπιστώνουμε ότι το οργανωμένο οικονομικό  έγκλημα συνιστά ένα πολυσύνθετο  κοινωνικό και χρηματοοικονομικό φαινόμενο .Οι οργανωμένες εγκληματικές δραστηριότητες είναι κυρίως «επιχειρηματικές» δραστηριότητες. Η οργανωμένη εγκληματική δραστηριότητα είναι αποτέλεσμα των δυνάμεων που διέπουν την αγορά . Η εξέταση και κατανόηση του φαινόμενου προϋποθέτει την ανάλυση του οικονομικού και πολιτικού πλαισίου μέσα στο οποίο αναπτύσσεται. Η ζήτηση για παράνομα προϊόντα και υπηρεσίες αποτελούν τα βασικό  συστατικό της λειτουργίας του οικονομικού εγκλήματος. Η προσέγγιση του φαινομένου μόνο  με νομοτεχνικούς όρους οδηγεί σε μια ελλιπή αποτύπωση.

Η αντιμετώπιση του Ο.Ε.  δεν θα είναι ποτέ αποτελεσματική, όσο βασίζεται σε  επικοινωνιακά «τεχνάσματα» σε  ευχολόγια. Η συστηματική επιστημονική  έρευνα καθώς και η  αναγνώριση και η αποδοχή της πραγματικότητας,  ότι οι κυβερνήσεις δεν έχουν καμία πιθανότητα να κερδίσουν, αν δεν αλλάξουν τους τρόπους με τους οποίους αντιμετωπίζουν το οργανωμένο οικονομικό  έγκλημα , είναι ένα απαραίτητο πρώτο βήμα στην αναζήτηση αποτελεσματικών και εφαρμόσιμων λύσεων.

 ** Εκτεταμένη ανάπτυξη του θέματος και βιβλιογραφία στο :

ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ . Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΛΕΡΝΑΙΑ ΥΔΡΑ. ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ  ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ. ΛΟΓΟΙ ΑΠΟΤΥΧΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ  ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ. http://giannisstathis.blogspot.com/2018/02/blog-post.html

 

* Eργασθηκε στον χρηματοπιστωτικό τομέα σε ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις, σε υψηλές θέσεις ευθύνης. Yπηρέτησε ως  πολιτικό στέλεχος στο Υπουργείο  Οικονομικών, με τομέα ευθύνης τον φορολογικό και τελωνειακό μηχανισμό. Κατά την διάρκεια της θητείας του εκπαιδεύτηκε σε θέματα οικονομικού και οργανωμένου εγκλήματος στο US DEPARTMENT OF TREASURY, στο IRS CRIMINAL INVESTIGATION καθώς και σε τελωνειακά θέματα και δράσεις κατά του λαθρεμπορίου, καθώς και στην Ιταλική οικονομική αστυνομία, GUARDIA di FINANZA. Κείμενά του δημοσιεύονται σε ελληνικές εφημερίδες και περιοδικά, ενώ αναλύσεις του έχουν παρουσιασθεί σε διεθνούς κύρους έντυπα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι απόφοιτος του τμήματος Εγκληματολογικών Ερευνών και ανάλυσης του Ε.Κ.Π.Α. Σήμερα είναι εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών . (www.giannisstathis.blogspot.com)

 

read more

Η μεγάλη «σφαγή» των αρουραίων στο Ανόι το 1902 .Όταν μια προσπάθεια επίλυσης ενός προβλήματος επιδεινώνει το ίδιο το πρόβλημα. * Γιάννης Στάθης Iούνιος 2021

Η μεγάλη «σφαγή» των αρουραίων στο Ανόι το 1902 .Όταν μια προσπάθεια επίλυσης ενός προβλήματος επιδεινώνει το ίδιο το πρόβλημα. *

Γιάννης  Στάθης Iούνιος  2021

 

Ο Paul Doumer προσγειώθηκε στο Βιετνάμ, ελπίζοντας να “ξαναζωντανέψει»  την καριέρα του. Η θητεία του ως υπουργού Οικονομικών της Γαλλίας ήταν αποτυχημένη. Η θητεία του διήρκησε μόνο ένα χρόνο. Αυτή ήταν η δεύτερη ευκαιρία του. Έφτασε το 1897. Το Βιετνάμ ήταν ακόμη γαλλική αποικία.

Η κύρια αποστολή  του Doumer ήταν να μετατρέψει  το Βιετνάμ σε ένα κράτος το οποίο θα δημιουργούσε κέρδη. Θα το έκανε κυρίως μέσω της φορολογικής  πολιτικής  και  της αύξησης των εξαγωγών. Η άλλη του αποστολή ήταν να βιομηχανοποιήσει το Ανόι, τόσο για να προβάλλει τη γαλλική επιτυχία σε αυτήν την περιοχή όσο και για να κάνει την περιοχή πιο ελκυστική για επιχειρηματίες και  τουρίστες. Το Ανόι επρόκειτο να γίνει σύμβολο της γαλλικής αρετής.

Μια πόλη χωρίς σωστή διαχείριση  απορριμμάτων και αποβλήτων  δεν θα μπορούσε  ληφθεί ποτέ σοβαρά υπόψη. Ο Ντάμερ ξόδεψε τεράστια χρηματικά ποσά για να εγκαταστήσει  10 μίλια αποχετεύσεων σε όλο το Ανόι. Αυτό ήταν αρχικά μια επιτυχία και ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Ωστόσο, δημιούργησε άθελα του  ένα μοναδικό «οικοσύστημα»  για αρουραίους. Δημιούργησε, ακούσια, δέκα  μίλια δροσερού, σκοτεινού παραδείσου, όπου τα τρωκτικά θα μπορούσαν να αναπαράγονται χωρίς  το φόβο των αρπακτικών. Τα απωθητικά ανθρώπινα απόβλητα τα οποία απομακρύνονταν  από αυτούς τους αγωγούς, ήταν μια όαση για τα τρωκτικά.. Μπορούσαν να κινηθούν ελεύθερα ,να τραφούν  και να αναπαραχθούν εκθετικά. Εγκυκλοπαιδικά αναφέρουμε ότι  Οι αρουραίοι φτάνουν στη σεξουαλική ωριμότητα σε ένα μήνα. Ένα θηλυκός  αρουραίος  μπορεί να έχει γέννες 10-12 αρουραίων έξι φορές σε ένα έτος.

Οι ντόπιοι και οι αξιωματούχοι άρχισαν να παρατηρούν αρουραίους οι οποίοι έβγαιναν από τους υπονόμους. Το πρόβλημα έγινε πολύ σοβαρό . Το αποτέλεσμα ήταν οι αρουραίοι να πολλαπλασιαστούν  εκθετικά - και στη συνέχεια φυσικά να εμφανιστούν   στην επιφάνεια.

 

Η γαλλική διοίκηση είχε αποτύχει . Η αναποτελεσματικότητα έγινε σοβαρό  πρόβλημα «εικόνας» για τη Γαλλία. Αντί να προβληθεί η ικανότητα των Γάλλων  να εκσυγχρονίζουν ένα έθνος του τρίτου κόσμου, τελικά έχτισαν  μια περιοχή  «διακοπών και αναπαραγωγής»  για αρουραίους. Το δίκτυο  αποχέτευσης έπρεπε να μειώσει τις ασθένειες και όχι να τις εξαπλώσει.

Ο Ντάμερ ανέλαβε άμεση δράση . Επινοήθηκε μια λύση. Οι κυνηγοί αρουραίων του Βιετνάμ, που προσλήφθηκαν από την αποικιακή κυβέρνηση, θα κατέβαιναν στους υπονόμους για να κυνηγήσουν τους αρουραίους και θα πληρώνονταν για τον καθένα που θα εξόντωναν . Και έτσι ξεκίνησε η σφαγή των μεγάλων αρουραίων του Ανόι.

Οι ομάδες σκότωσαν αρχικά μερικές εκατοντάδες τρωκτικά την ημέρα. Μέσα σε λίγους  μήνες, σκότωναν περισσότερα από 10.000 τρωκτικά την ημέρα. Ωστόσο  ακόμη και με αυτή  την επιτυχία τους, ο πληθυσμός των  τρωκτικών δεν φάνηκε να αναχαιτίζεται.

Το κυνήγι αρουραίων δεν ήταν εύκολο. Ακολουθεί μια αναφορά  από το έγγραφο του ιστορικού Vann σχετικά με την εξόντωση των αρουραίων  «Κάποιος έπρεπε να εισέλθει στο σκοτεινό και σφιχτό σύστημα αποχέτευσης, να περάσει από τα ανθρώπινα απόβλητα σε διάφορες μορφές αποσύνθεσης και να κυνηγήσει ένα σχετικά άγριο ζώο που θα μπορούσε να μεταφέρει ψύλλους με τη βουβωνική πανούκλα ή άλλες μεταδοτικές ασθένειες. Δεν πρόκειται καν να αναφέρουμε την πιθανή ύπαρξη πολλών άλλων επικίνδυνων ζώων, όπως φίδια, αράχνες και άλλα πλάσματα, που κάνουν το δέρμα αυτού του συγγραφέα να σέρνεται με άγχος. "

Τελικά, οι άποικοι συνειδητοποίησαν ότι, ακόμη και με αυτόν τον μικρό στρατό αμειβόμενων εξολοθρευτών  αρουραίων, δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα … .

Ο Νταμέρ προχώρησε στο σχέδιο Β, προσφέροντας σε κάθε ιδιώτη την ευκαιρία να μπει στο κυνήγι. Ορίστηκε μια αμοιβή  - ένα Σεντ ανά αρουραίο - και το μόνο που έπρεπε να κάνει κάποιος ήταν  να παραδώσει την  ουρά αρουραίου στα δημοτικά γραφεία. Με αυτόν τον τρόπο, οι αρχές  δεν κατακλύστηκαν από τα ογκώδη πτώματα αρουραίων.

 

Οι Γάλλοι ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένοι με αυτή τη λύση , επειδή  πίστευαν ότι ενθάρρυναν την επιχειρηματικότητα  στο Βιετνάμ. Και στην αρχή η δράση , φαινόταν να λειτουργεί. Ουρές  «κυνηγών « σχηματίστηκαν . Η γαλλική εφευρετικότητα είχε κερδίσει  ξανά!!

Αλλά τότε άρχισαν να εμφανίζονται αλλοπρόσαλλες  εικόνες , σε όλη την πόλη: Αρουραίοι, ζωντανοί και υγιείς, να τρέχουν  χωρίς τις ουρές τους.

Αποδείχθηκε ότι οι κυνηγοί  προτιμούσαν να ακρωτηριάσουν την ουρά ενός ζωντανού ζώου παρά να εξοντώσουν  έναν υγιή αρουραίο, ικανό να αναπαραγάγει και να δημιουργήσει περισσότερους αρουραίους   με αυτές τις «πολύτιμες» ουρές. Υπήρξαν επίσης αναφορές για  λαθρεμπόριο αρουραίων στην πόλη. Οι επιθεωρητές υγείας ανακάλυψαν, στην ύπαιθρο ,στα περίχωρα του Ανόι, αναδυόμενες αγροτικές επιχειρήσεις οργανωμένες  στην αναπαραγωγή αρουραίων.

 

Ο Ντάμερ γνώριζε ότι η ακολουθούμενη  πολιτική ήταν μια αποτυχία. Η επιχειρηματική νοοτροπία που ήλπιζε να ενσταλάξει ,είχε δουλέψει αντίστροφα…Η  πραγματικότητα της συνύπαρξης με τους αρουραίους, γεγονός που οδήγησε σε πολλές σημαντικές επιδημίες.

Η σφαγή του Hanoi Rat και τα επακόλουθά της αναφέρονται συχνά ως The Cobra Effect, όπου μια λύση επιδεινώνει μόνο ένα πρόβλημα. Ο όρος προήλθε από την Ινδία υπό πολύ παρόμοιες συνθήκες, όπου εκπονήθηκε μια πολιτική για να απαλλαγούν  από τις κόμπρα και, με τη σειρά της , δημιούργησε περισσότερες κόμπρες

Και στις δύο περιπτώσεις, η διακοπή της πολιτικής είχε ως αποτέλεσμα τη μαζική απελευθέρωση των αρουραίων και των φιδιών  οδηγώντας σε προσωρινή αύξηση του προβλήματος.

H παραπάνω ιστορία έχει γίνει το παράδειγμα όπου, όταν μια προσπάθεια επίλυσης ενός προβλήματος επιδεινώνει το ίδιο το πρόβλημα που σκόπευαν να επιλύσουν οι υπεύθυνοι …

Το «φαινόμενο της κόμπρας»  εμφανίζεται όταν τα κίνητρα που έχουν σχεδιαστεί για την επίλυση ενός προβλήματος καταλήγουν να επιβραβεύουν τους ανθρώπους οι οποίοι με τις δράσεις τους  το επιδεινώνουν. Ο όρος χρησιμοποιείται για να δείξει πώς η εσφαλμένη διέγερση στα οικονομικά και την πολιτική μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστες  ακούσιες συνέπειες.  Είναι επίσης γνωστό ως το διεστραμμένο κίνητρο*.

Ο Ντάμερ,  επέστρεψε στη Γαλλία, όπου ανακηρύχτηκε  ως ο πιο αποτελεσματικός Γενικός Κυβερνήτης της Ινδοκίνας μέχρι σήμερα. Ολοκλήρωσε την σταδιοδρομία του ως Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας

Οποιαδήποτε ομοιότητα με σημερινές καταστάσεις είναι μάλλον συμπτωματική…

 

Γιάννης Στάθης

Ιούνιος 2021

 

Ένα διεστραμμένο κίνητρο είναι ένα κίνητρο που έχει ένα ακούσιο και ανεπιθύμητο αποτέλεσμα που έρχεται σε αντίθεση με τις προθέσεις των σχεδιαστών του. Το φαινόμενο κόμπρα είναι το πιο άμεσο είδος διεστραμμένου κινήτρου, συνήθως επειδή το κίνητρο επιβραβεύει ακούσια τους ανθρώπους για την επιδείνωση του προβλήματος .Ο όρος χρησιμοποιείται για να δείξει πώς η εσφαλμένη διέγερση στα οικονομικά και την πολιτική μπορεί να προκαλέσει ακούσιες συνέπειες

 

* The Great Hanoi Rat Massacre of 1902 Did Not Go as Planned Instead of disappearing, the pesky rodents proliferated.

 

read more

Στρατηγός ΕΛ. ΑΣ. Πέτρος Ι. Στάθης

  

 Σήμερα συμπληρώνονται τριάντα χρόνια από την ημέρα που ο πατέρας μου , έφυγε από κοντά μας ...

    Ο Πέτρος Ι. Στάθης , έφυγε από κοντά μας σε ηλικία πενήντα δυο ετών, στις 8/5/1991…

Ο Θεσπρωτός Στρατηγός της ΕΛ.ΑΣ Πέτρος Ι. Στάθης , γεννήθηκε στη Ραβενή Φιλιατών του νομού Θεσπρωτίας το 1938. Κατετάγη στο σώμα της Ελληνικής Χωροφυλακής το 1958 . Το 1966 αποφοίτησε από την Σχόλη Αξιωματικών Χωροφυλακής με το βαθμό του Ανθυπομοιράρχου . Φοίτησε σε όλες τις σχολές και τα σχολεία της Αστυνομίας καθώς και στη Σχολή Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ). Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του διετέλεσε Διοικητής και Διευθυντής των περισσοτέρων κλιμακίων της ιεραρχίας. Έχει τιμηθεί με όλα τα παράσημα και διαμνημονεύσεις που προβλέπονται από το βαθμό του και τις θέσεις που έχει υπηρετήσει. Αποστρατεύτηκε με τον Βαθμό του Υποστρατήγου της Ελληνικής Αστυνομίας. Ηταν παντρεμένος με την Ευαγγελία Στάθη και απέκτησε δυο γιούς.

    Πίστευε απόλυτα ότι οι άνθρωποι προσδίδουν αξία στα αξιώματα και όχι τα αξιώματα στους ανθρώπους. Θα μπορούσα να πω ότι δύο ρητά συμπύκνωναν την φιλοσοφία του για δουλειά του και την ζωή του: «κόλαζε κρίνων ἀλλὰ μὴ θυμούμενος» , « Μηδενί δίκην δικάσεις, πριν αμφοίν μύθον ακούσεις». Θυμάμαι έντονα τα παραπάνω ρητά σε πινακίδες στο γραφείο του...

    Πίστευε ακράδαντα ότι « ο αστυνομικός πρέπει να είναι ο φίλος και συμπαραστάτης του πολίτη στα καθημερινά του προβλήματα . Πρέπει , πριν καταφύγει στο έσχατο μέσο για την εφαρμογή των νομικών κανόνων , να εξαντλήσει τα όρια της πειθούς με ψυχραιμία και αντικειμενικότητα , χωρίς καμία απολύτως διάκριση.»

    Έφυγε από τη ζωή νικημένος από την επάρατη νόσο..Θυμάμαι ακόμη τον πατέρα μου. Μάχη μέχρι την τελευταία ώρα της διασωλήνωσης. Μάχη και στην εντατική από έναν περήφανο άνθρωπο, από έναν αγωνιστή της ζωής…

Επειδή ως γιός, είναι βέβαιο ότι θα υπερέβαλα σε ένα μνημόσυνο για τον Πατέρα μου , θα παραθέσω ένα λιτό και τιμητικό κείμενο του Αντιστράτηγου ε.α. της ΕΛ.ΑΣ Γρηγόρη Μπαλάκου * με τις σκέψεις του για τον Στρατηγό Πέτρο Στάθη:

  

 «Υποστράτηγος ΕΛ.ΑΣ Πέτρος Στάθης: To 1988 ήλθε στην Άρτα ως νέος διευθυντής της Αστυνομικής Διεύθυνσης Άρτας από Αθήνα. Από την πρώτη στιγμή φάνηκε το διαφορετικό του χαρακτήρα του και της προσωπικότητάς του σε σχέση με όσα μέχρι τότε είχαμε συναντήσει στους προηγούμενους Διευθυντές μας, Κυρίως όμως φάνηκε ότι επρόκειτο για άνθρωπο άλλου επιπέδου,έξυπνο,ικανό,ευγενή,πράο,μεθοδικό και αποτελεσματικό στην άσκηση διοίκησης.

Μπορούσε εύκολα να αξιολογεί τον καθένα μάνα εμπιστεύεται αυτούς που εργάζονταν και απέδιδαν, αλλά και άνθρωπος που μπορούσες να του έχεις εμπιστοσύνη. Η θητεία του στην Άρτα ήταν αξιοπρεπής και κόσμια από κάθε άποψη και ως άνθρωπος και ως επικεφαλής του συνόλου της αστυνομικής δύναμης του Νομού.

Προσωπικά, τότε υπηρετούσα στο Τμήμα Ασφαλείας Άρτας και συχνά ζητούσε να τον ενημερώνω για επί μέρους υπηρεσιακά ζητήματα. Πάντοτε μου έκανε εντύπωση το ότι γνώριζε πολλά περισσότερα από όσα νόμιζα και είχε άποψη και προτάσεις λύσεων για ό,τι μας απασχολούσε, ήταν ενήμερος για όλα και συμμετείχε ως ένας από εμάς στο κάθε τι, ακόμη και στις λεπτομέρειες.

Μαζί του είχα την τύχη να συζητώ πολλές φορές υπηρεσιακά θέματα αλλά και γενικότερα.Οι συμβουλές και οι νουθεσίες του πέρασαν στο μυαλό και την ψυχή μου και πολλά από αυτά που έλεγε προσπάθησα να τα υλοποιήσω ο ίδιος στην πορεία μου και στις διάφορες θέσεις που υπηρέτησα στο Σώμα της Ελληνικής Αστυνομίας.

Κάποιες φορές που ο καιρός ήταν καλός(Άνοιξη-Καλοκαίρι) αργά τα απογεύματα περνούσε από το γραφείο μου στο ισόγειο του τότε Αστυνομικού Μεγάρου και με προέτρεπε να αφήσω ό,τι έκανα-αν δεν ήταν επείγον και πολύ σοβαρό-και να πάμε παρέα σε κάποιο από τα γύρω χωριά(κυρίως Πέτα ή Κομπότι που του άρεσε πολύ η Πλατεία) ,όπου πίναμε κάτι και περνούσαμε αρκετή ώρα συζητώντας.

Ενώ ήταν στην Άρτα, έφυγαν από τη ζωή και οι δύο γονείς του και μαζί με άλλους-σχεδόν όλους τους αξιωματικούς- πήγαμε στη γενέτειρά του Ραβενή-Θεσπρωτίας για τα καθιερωμένα.

Στις κρίσεις του επομένου έτους ο Διευθυντής μας Πέτρος Στάθης προήχθη σε Ταξίαρχο και τοποθετήθηκε Γενικός Αστυνομικός Διευθυντής Πελοπποννήσου,με έδρα την Τρίπολη.Από την μία χαρήκαμε και από την άλλη στενοχωρηθήκαμε που θα έφευγε ένας πολύ Αξιόλογος Αξιωματικός και Εξαίρετος Άνθρωπος από την Διεύθυνσή μας.

Δυστυχώς όμως η υγεία του δεν του επέτρεψε να συνεχίσει την επιτυχημένη καριέρα του και τελικά δεν τα κατάφερε.

Αυτό που μένει σε μας που τον γνωρίσαμε από κοντά στην υπηρεσιακή μας διαδρομή είναι η ανάμνηση και ο σεβασμός για το πέρασμα ενός πολύ καλού ανθρώπου που ταυτόχρονα ήταν και άξιος Αξιωματικός.

Ας τον αναπαύει ο Πανάγαθος Θεός και ας αποτελεί παράδειγμα για τους νεώτερους.

Μια λιτή αναφορά στην μνήμη του Στρατηγού

Π έ τ ρ ο υ Σ τ ά θ η

Γρηγόρης Μπαλάκος/Αντ-γος ΕΛ.ΑΣ (ε.α)»

    

Θα ολοκληρώσω αυτή την αναφορά στον πατέρα μου με μια παράγραφο από την αποχαιρετιστήρια ομιλία του:

«Ολοκληρώνοντας την υπηρεσιακή μου σταδιοδρομία και αποχωρώντας από την ενεργό υπηρεσία, θα ήθελα να εκφράσω από βάθους καρδίας τις ευχαριστίες μου σε όλους εσάς για την αγάπη και το σεβασμό με το οποίο με περιβάλατε , για την σύμπνοια και την εργατικότητα ,για τις επιτυχίες που σημειώσατε, στοιχεία τα οποία συνέβαλαν καθοριστικά στην υλοποίηση του έργου της Ελληνικής Αστυνομίας. .Το ταξίδι στην Ελληνική Αστυνομία για εμένα τελειώνει σήμερα αλλά για εσάς συνεχίζεται.

Με τις σκέψεις και τα συναισθήματα αυτά σας αποχωρίζομαι με τις καλύτερες για τον καθένα σας εντυπώσεις διότι όλοι σας υπήρξατε Άριστοι συνάδελφοι…»

Οι άνθρωποι πεθαίνουν μόνο όταν πάψουμε να τους θυμόμαστε. Οι άνθρωποι που αγαπήθηκαν πραγματικά δεν φεύγουν ποτέ από μέσα μας.

Ας είναι ελαφρύ το χώμα που σε σκεπάζει μπαμπά .

ΙΩΑΝΝΗΣ Π. ΣΤΑΘΗΣ

Δημοσιεύω ορισμένες φωτογραφίες από την σταδιοδρομία του με τη στολή του , γιατί έτσι τον θυμάμαι και έτσι θέλω να τον θυμάμαι..Δυστυχώς δεν τον προλάβαμε με πολιτικά….

*Η Οικογένεια μου , ευχαριστεί εκ βάθους καρδίας τον Αντιστράτηγο ΕΛ.ΑΣ Γρηγόρη Μπαλάκο για το εξαιρετικό και τιμητικό κείμενο με τις σκέψεις του για τον πατέρα μου.

read more

Ο ρόλος του Οικονομικού Διευθυντή ( CFO ) στην διαχείριση και αντιμετώπιση οικονομικών κρίσεων. Γιάννης Στάθης , Αντιπρόεδρος ΣΕΟΔΙ *

 Ο ρόλος του Οικονομικού Διευθυντή ( CFO )  στην διαχείριση και  αντιμετώπιση οικονομικών κρίσεων.

Γιάννης Στάθης , Αντιπρόεδρος ΣΕΟΔΙ *

Aρθρο για το περιοδικό FinancePro **

     Η πολύπλευρη κρίση την οποία διανύουμε,  παρουσιάζει σοβαρές ενδείξεις , ότι θα  είναι απρόβλεπτη  σε όλες τις διαστάσεις . Ειδικοί αναλυτές  αναμένουν σημαντική επιβράδυνση των οικονομιών  και υψηλά ποσοστά ανεργίας πριν ξεκινήσει η ανάκαμψη. Αναμφισβήτητα ,  για πολλές εταιρείες, η επιβίωση δεν είναι βεβαιότητα. Αυτή η ακραία αβεβαιότητα ,απαιτεί συνεχή εγρήγορση, συχνές αλλαγές στις προτεραιότητες και στρατηγικές οι οποίες  προβλέπουν και ανταποκρίνονται σε ένα διαρκώς  μεταβαλλόμενο τοπίο.

    Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος του οικονομικού διευθυντή αποκτά κρίσιμη σημασία. Ο ρόλος και η φυσιογνωμία  του οικονομικού διευθυντή, δεν μπορεί παρά να είναι πολυδιάστατος, και αιτιολογείται από τον πολυμέτωπο του αγώνα τον οποίο καλείται να διεξάγει, την πολυπλοκότητα των καθηκόντων που καλείται να ασκήσει, του πολυτάλαντου της προσωπικότητας που πρέπει να διαθέτει (personal  Qualities), και του πολυσχιδούς των επαγγελματικών δεξιοτήτων (Professional  Skills) που πρέπει να  εφαρμόσει.  Οι CFOs πρέπει να αξιοποιήσουν τις οικονομικές τους γνώσεις και εμπειρίες  προκειμένου να κατανοήσουν το πώς οι ασταθείς τιμές και η μεταβαλλόμενη ζήτηση θα επηρεάσουν τις επιδόσεις των εταιρειών τους . Οι περισσότεροι CFOs θα πρέπει να αντικαταστήσουν τις παραδοσιακές προσεγγίσεις στην κατάρτιση  προϋπολογισμών και τον προγραμματισμό με μια πιο επιθετική προσέγγιση η οποία θα λαμβάνει υπόψη κυρίως το μέγεθος της ύφεσης.

    Οι τελευταίοι μήνες επιβεβαίωσαν  τον αντίκτυπο των αλλαγών στην εμπιστοσύνη και τον ρόλο της κυβερνητικής παρέμβασης όχι μόνο στον τραπεζικό τομέα αλλά, ολοένα και περισσότερο, και σε άλλους κλάδους .Οι ενέργειες των κυβερνήσεων, θα είναι φυσικά καίριας σημασίας για τον καθορισμό του πόσο γρήγορα θα ανακάμψουν οι οικονομίες . Δεδομένου ότι όλες αυτές οι μεταβλητές είναι δύσκολο να προβλεφθούν, οι εταιρείες πρέπει να προετοιμαστούν για το χειρότερο εξετάζοντας τι μπορεί να συμβεί σε δυσμενή σενάρια.

Σχεδιασμός διαχείρισης κρίσης 

    Οι νέες παραδοχές θα πρέπει να στηρίζουν μια νέα προσέγγιση της ετήσιας διαδικασίας κατάρτισης του προϋπολογισμού και του επιχειρηματικού σχεδιασμού. Οι περισσότερες εταιρείες οφείλουν να καταργήσουν  την παραδοσιακή  σχεδίαση και να υιοθετήσουν έναν τρόπο σχεδιασμού κρίσεων ο οποίος  επικεντρώνεται αυστηρά στις ταμειακές ροές και όχι στα λογιστικά κέρδη. Για το λόγο αυτό, οι CFOs πρέπει να δώσουν έμφαση στις αποφάσεις ο οποίες αφορούν τις  χρηματοδοτήσεις, τις δαπάνες, το κεφάλαιο κίνησης  και να υιοθετήσουν σενάρια τα οποία  ανταποκρίνονται σε  μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό. Ο οικονομικός διευθυντής θα πρέπει να καταρτίσει εναλλακτικά  σενάρια τα οποία  βασίζονται σε διαφορετικές μακροοικονομικές παραδοχές με βασικό σενάριο το χειρότερο σενάριο (worst case scenario ) . Τα σενάρια αυτά θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υποψιν  κινδύνους όπως η αιφνίδια μη διαθεσιμότητα βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης, πτωχεύσεις μεγάλων πελατών ή προμηθευτών ή η δυσκολία  πρόσβασης σε κεφάλαια κίνησης .Ο οικονομικός διευθυντής πρέπει να αναπτύξει σχέδια έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση που κάποιο από τα υποθετικά σενάρια συμβεί.

Εξασφάλιση χρηματοδότησης.

    Υπό κανονικές συνθήκες, η βέλτιστη πρακτική μπορεί να είναι, οι εταιρείες να συνεργάζονται με ορισμένες τράπεζες, οι οποίες  τους παρέχουν πιστώσεις. Υπό ακραίες συνθήκες, ωστόσο, οι ισχυρότερες εταιρικές σχέσεις με ισχυρότερες τράπεζες θα μπορούσαν να έχουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα . Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εταιρείες είναι προτιμότερο  να εξασφαλίζουν  πιστωτικά όρια, ακόμη και αν δεν είναι ακόμη απαραίτητα. Επιπροσθέτως θα πρέπει να αναφερθεί η εξαιρετική δυνατότητα που θα παρασχεθεί μέσω του κράτους και της Ε.Ε. για χρηματοδότηση βιώσιμων επιχειρήσεων σε στρατηγικούς κλάδους της οικονομίας. Σε αυτή τη δράση ο ρόλος του CFO είναι κομβικός και χρήσιμος μια και η εξειδίκευση του θα μπορούσε να εξασφαλίσει σημαντικά κεφάλαια για την ανάπτυξη της επιχείρησης.

Εξορθολογισμός  των δαπανών και μείωση του κόστους.

    Η ανάγκη για πρόσθετη παραγωγή οδηγεί σε υψηλότερα επίπεδα τις περισσότερες κεφαλαιουχικές δαπάνες, είτε άμεσα, μέσω υψηλότερης παραγωγικής ικανότητας, είτε έμμεσα, μέσω υψηλότερης παραγωγικότητας. Σε μια ύφεση, πολλές εταιρείες είναι αναγκασμένες να μειώσουν την παραγωγή, οπότε η βελτιστοποίηση των κεφαλαιουχικών δαπανών μπορεί να μην είναι αρκετή. Οι CFOs  πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να παρουν  πολύ δύσκολες αποφάσεις οι οποίες θα πρέπει να διασφαλίζουν την λειτουργία χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η χρηματοοικονομική λειτουργία της εταιρείας.

    Οι CFOs συχνά διαπιστώνουν ότι τα μέτρα μείωσης του κόστους δεν έχουν τον αναμενόμενη θετική επίδραση στην ρευστότητα  ή απαιτείται  επιπλέον χρόνος για να πραγματοποιηθεί  ουσιαστική εξοικονόμηση. Οι μειώσεις του προσωπικού, για παράδειγμα, είναι συχνά μη αποτελεσματικές  κατά το πρώτο έτος λόγω των έκτακτων πληρωμών . Συνήθως, τα πιο ελαστικά σε διαχείριση  έξοδα είναι οι προμήθειες, οι αποζημιώσεις (όπως τα μπόνους) και τα γενικά έξοδα.

    Το ασυνήθιστο εύρος και το βάθος της παρούσας κρίσης μπορεί να αναγκάσει τις εταιρείες να προσαρμοστούν πιο δραστικά  από ό, τι πολλοί αναμένουν τώρα, παραβιάζοντας τους καθιερωμένους κανόνες για τον σχεδιασμό, τον προϋπολογισμό και τις επενδύσεις. Τα μετρητά για άλλη μια φορά είναι ο βασιλιάς ( cash is the king)  και όλα τα συστήματα και οι αποφάσεις πρέπει να είναι προσανατολισμένα στη διατήρησή της ρευστότητας , ενώ οι εταιρείες θα πρέπει να πραγματοποιήσουν συνειδητούς συμβιβασμούς προκειμένου  να επιτύχουν τους μακροπρόθεσμους στρατηγικούς στόχους τους .

  

* Σύμβουλος Επιχειρήσεων. Eργασθηκε στον χρηματοπιστωτικό τομέα σε ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις. Yπηρέτησε ως  πολιτικό στέλεχος στο Υπουργείο  Οικονομικών. Κείμενά του δημοσιεύονται σε ελληνικές εφημερίδες και περιοδικά, ενώ αναλύσεις του έχουν παρουσιασθεί σε διεθνούς κύρους έντυπα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σήμερα είναι εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών . (www.giannisstathis.blogspot.com)

** Πρόκειται για μία μηνιαία έκδοση, που αφορά στις οικονομικές υπηρεσίες και τα λογιστικά γραφεία. Το νέο περιοδικό έχει ως στόχο να προσφέρει ολοκληρωμένη ενημέρωση και βαθύτερη ανάλυση των προκλήσεων για τις σύγχρονες επιχειρήσεις και να αποτελέσει το μέσο επικοινωνίας στο οποίο συναντώνται οι καλές πρακτικές των οικονομικών διευθύνσεων. https://financepro.gr

 

read more

Η πλάνη της αυταρέσκειας και η «ατομική» … ευθύνη …. των πεύκων τα οποία δυστυχώς δεν άντεξαν το βάρος του χιονιού… Του Γιάννη Στάθη

 

Η πλάνη της αυταρέσκειας  και η  «ατομική» …  ευθύνη …. των πεύκων τα οποία δυστυχώς  δεν άντεξαν το βάρος του χιονιού…

Του Γιάννη Στάθη

 

Η πλάνη της αυταρέσκειας είναι μια  τάση ερμηνείας των γεγονότων. Ειδικότερα σημαίνει ότι  αποδίδουμε τις επιτυχίες στον εαυτό μας, ενώ τις αποτυχίες σε εξωγενείς παράγοντες.*  . Σίγουρα, οι περισσότεροι από εμάς μπορούμε να σκεφτούμε πράγματα που έχουμε κάνει και να «καυχηθούμε» ότι όταν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, αυτό οφείλεται σαφώς στην «αναμφισβήτητη»  ικανότητά μας. Ωστόσο  όταν τα πράγματα δεν πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, σαφώς «έφταιξε η κακιά η ώρα» , η κλιματική αλλαγή , το κακό ριζικό μας , οι άλλοι , οι προηγούμενοι… Ατέλειωτη λίστα με φταίχτες…

Το βασικότερο   χαρακτηριστικό της μετριότητας και της ανεπάρκειας  είναι ότι , το τυχαίο θετικό  γεγονός  παρουσιάζεται, ως  αποτέλεσμα,  ενδελεχούς και σε βάθος σχεδιασμού,  σωστών δράσεων, συστηματικής οργάνωσης και ορθής στελέχωσης… Καριέρες  χτίστηκαν με την  επικοινωνιακή υπερπροβολή τυχαίων  θετικών γεγονότων. Και για να μην αδικήσουμε κανέναν όχι φυσικά μόνο στο κράτος αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Φυσικά το γεγονός ότι η νέα κατάρρευση  ξαναέφερε στην επιφάνεια την γύμνια του κράτους , δεν κάνει τους προηγούμενους καλύτερους ή αποτελεσματικότερους.. Στις εξετάσεις έχουν διαχρονικά αποτύχει  όλοι…

Τι γίνεται όμως όταν τελειώσει η τύχη … Τι γίνεται όταν πραγματοποιηθεί το ραντεβού της ανεπάρκειας με την σκληρή πραγματικότητα…?

Η Ελλάδα είναι μια χώρα η οποία βασίζεται στο φιλότιμο και την αυταπάρνηση αλλά όχι στον προγραμματισμό στο σχεδιασμό την μέθοδο  και το σύστημα. Η χώρα μας είναι ένα κράτος φτωχό το οποίο προσπαθεί να ορθοποδήσει, μετά από μια ασύλληπτη  δεκαετή οικονομική κρίση  και φυσικά  την καταστροφική κρίση της πανδημίας του  κορονοιου. Ατυχώς , διαχρονικά, η πολιτική ηγεσία διοικεί ένα κράτος το οποίο βρίσκεται διαρκώς στα όρια αντοχής του. Οι κυβερνώντες γνωρίζουν πολύ καλά την  κατάσταση των υποδομών της χώρας , αλλά και της αποτελεσματικότητας του κρατικού μηχανισμού.

Οποτεδήποτε συνέβη στη χώρα μας  γεγονός, όπως πλημμύρες , ναυάγια , πυρκαγιές ,καταιγίδες, θεομηνίες ,σεισμοί, εθνικές κρίσεις τα αποτελέσματα ήταν καταστροφικά …. Το ελληνικό μοντέλο διαχείρισης κρίσης βασίστηκε και βασίζεται σε δυνάμεις όπως , συγκυρία ,σύμπτωση , «επίκληση θείων δυνάμεων» , λήθη-κοντή μνήμη , τύχη (θεότητα της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας) και ότι μπορεί κανείς να φανταστεί εκτός από πρόβλεψη, σχεδιασμό ,οργάνωση ,εκπαίδευση και σχέδιο δράσης. Και φυσικά εάν μελετηθεί η επόμενη ημέρα , οι ευθύνες ανήκουν στους προηγούμενους , και οπουδήποτε άλλου εκτός από αυτούς φυσικά που έχουν την ευθύνη..

Φυσικά δεν πρέπει να συγχέουμε τα αποτελέσματα τα οποία απορρέουν από τον επαγγελματισμό, τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση ορισμένων αποτελεσματικών στελεχών , με την ανεπάρκεια του κράτους και του πολιτικού συστήματος. Και για να μην είμαστε άδικοι , ούτε ο ιδιωτικός τομέας στη χώρα μας έχει επιδείξει ικανοποιητικές επιδόσεις…

Από το κάδρο των ευθυνών πρέπει οπωσδήποτε να εξέλθουν, εναερίτες ,πυροσβέστες, στρατιωτικοί, αστυνομικοί και υπάλληλοι οι οποίοι  όπως πάντα με αυτοθυσία έδωσαν το είναι τους για να σώσουν την χαμένη «αξιοπρέπεια» του κράτους…

 Όλοι οι άλλοι απέτυχαν παταγωδώς.. Και το  κόστος της αποτυχίας  είναι για μια ακόμη φορά τεράστιες ζημιές…και  η χαμένη τιμή του κρατικού μηχανισμού…

 

Η κακοκαιρία  «Μήδεια», σάρωσε την πρωτεύουσα. Και για μια ακόμη φορά κατέδειξε την πλήρη αδυναμία του κράτους να αντεπεξέλθει σε σοβαρές καταστάσεις. Η  «Μήδεια», έπληξε σφοδρά την  Αττική και την Εύβοια . Οι πολίτες θα περίμεναν πως μετά από την  συσσωρευμένη πείρα των τελευταίων ετών, ο κρατικός μηχανισμός και οι κυβερνώντες θα είχαν λάβει κάποια μέτρα, τουλάχιστον για να διασφαλίσουν τα στοιχειώδη.

Οι καταστροφές από τις πτώσεις των δέντρων στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος είναι τεράστιες. Ολόκληρα προάστια αποκλείστηκαν αμέσως. Χωρίς θέρμανση, χωρίς ηλεκτρικό, οι πολίτες βρέθηκαν σε δεινή θέση. Οι πολίτες αυτοί πρέπει να απολαμβάνουν κυρίως σε αυτές τις δύσκολες ώρες τη διασφάλιση της παροχής υπηρεσιών που το κράτος οφείλει να τους εξασφαλίσει.

 

Οι πολιτικοί  λόγοι για την αποτυχία είναι πολλοί. Ίσως όμως ο πιο σημαντικός, είναι η  μόνιμη υπερβολή της επικοινωνιακής διαχείρισης. Η υπερβολή στην προβολή  των επιτυχιών  της κυβέρνησης. Οι ατέλειωτοι ύμνοι. Όλα αυτά δημιούργησαν μια έκρηξη αλαζονείας , αυτοπεποίθησης και ψευδαίσθησης ικανότητας και  αποτελεσματικότητας  . Δυστυχώς οι ψευδαισθήσεις των επιτυχιών μετασχηματίστηκαν  σε αλαζονεία. Υπήρξε  αφελής και επιπόλαιη πολιτική-επικοινωνιακή διαχείριση, η οποία  ήταν απολύτως βέβαιο ότι θα προσέκρουε  με σφοδρότητα στον σκληρό και αμείλικτο « τοίχο της πραγματικότητας».

Θεομηνίες συνέβαιναν και θα συμβαίνουν πάντα.  Το ζητούμενο είναι ο τρόπος  διαχείρισης των έκτακτων καταστάσεων με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε αυτές να αφήνουν τις λιγότερες πιθανές καταστροφές και συνέπειες.

Κανένα κράτος στο κόσμο δεν μπορεί να διατηρεί ένα τεράστιο μηχανισμό, ικανό να προλαμβάνει και να διαχειρίζεται οποιαδήποτε σφοδρό καιρικό φαινόμενο. Ωστόσο δεν είναι αποδεκτό να καταρρέει η πρωτεύουσα της χώρας με μια σοβαρή χιονόπτωση… Διακόσιες πενήντα χιλιάδες νοικοκυριά έμειναν χωρίς  ρεύμα… Και μέχρι τώρα δεκάδες χιλιάδες παραμένουν στο σκοτάδι και το κρύο..

Το Κράτος ωστόσο έπρεπε από την πρώτη στιγμή να είναι εκεί, στιβαρό, σταθερό και οργανωμένο και να συντονίζει όλες τις δράσεις. Δυστυχώς όμως .. οι διαπιστώσεις είναι άλλες.. Η γύμνια η ανεπάρκεια η αναποτελεσματικότητα  του κρατικού μηχανισμού αποδείχθηκε και αποδεικνύεται περίτρανα κάθε λεπτό που περνάει.

 

Αναμφισβήτητα υπάρχουν ευθύνες. Δίχως καμία αμφιβολία υπάρχουν υπεύθυνοι… Δεν περιμένει κανείς  φυσικά, να έχουν την ευθιξία και να τις αναλάβουν. Θα κρυφτούν ξανά, όπως κρύβονται δεκαετίες τώρα, πίσω από τα ακραία καιρικά και φυσικά φαινόμενα. Τις… θεομηνίες! Τη δύναμη του χιονιά , της φωτιάς, των υδάτων και των ανέμων…. Και φυσικά πίσω από την πολυπλοκότητα των αρμοδιοτήτων και των ευθυνών..

Για μια φορά ακόμα θα ακούσουμε πολλά, και φυσικά δεν θα γίνει απολύτως τίποτα .

Η τύχη και η συγκυρία  να μην βρεθεί κανείς στο λάθος σημείο τη λάθος στιγμή σε συνδυασμό με «προσευχή και την επίκληση των  θειων δυνάμεων»(τις οποίες τότε τις θυμόμαστε αλλά είναι αργά) είναι τα μόνα «μέσα» σωτηρίας στην Ελλάδα του 2021…

Είναι υποχρέωση των κυβερνώντων να ενημερώσουν τους πολίτες για τους λόγους για τους οποίους η πολιτεία οδηγήθηκε για άλλη μια φορά σε αυτό το απόλυτο φιάσκο.

..ή  να θεωρήσουμε  ότι  μάλλον έφταιξαν τα πεύκα τα οποία δεν άντεξαν το βάρος του χιονιού..και της κυβέρνησης….

Στην Ελλάδα οι υποδομές «δουλεύουν» μονό με ιδανικές και βολικές καιρικές  συνθήκες….

 

Αθήνα 17 Φεβρουαρίου 2021

Υ.Γ. Παλαιότερα είχα δημοσιεύσει ένα κείμενο για την διαχείριση κρίσεων στην Ελλάδα…. Πολύ φοβούμαι ότι και αυτή η εργασία αλλά και το παραπάνω κείμενο εάν δημοσιευτεί τον επόμενο χρόνο πάλι  επίκαιρα θα είναι.

http://giannisstathis.blogspot.com/2018/05/blog-post_84.html

 

·         Rolf Dobelli, author of the bestseller - "The Art of Thinking Clearly" explaining about Self Serving Bias

 

read more

Παγκόσμιος τουρισμός: Πίσω στα επίπεδα του 1990…

Παγκόσμιος τουρισμός: Πίσω στα επίπεδα του 1990…

Του Γιάννη Στάθη *

Πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας  του κορονοϊού, ο παγκόσμιος τουριστικός τομέας είχε παρουσιάσει ,σχεδόν αδιάκοπη ανάπτυξη για δεκαετίες. Από το 1980, ο αριθμός των διεθνών αφίξεων αυξήθηκε από 277 εκατομμύρια σε σχεδόν 1,5 δισεκατομμύριο το 2019. Όπως απεικονίζεται στο διάγραμμα ,οι επιπτώσεις των  δύο μεγαλύτερων κρίσεων  των τελευταίων δεκαετιών,( η επιδημία SARS του 2003 και η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2009), ήταν μικρές σε σύγκριση με την πανδημία COVID-19.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού , οι προορισμοί παγκοσμίως υποδέχθηκαν 900 εκατομμύρια ξένους τουρίστες λιγότερους το φετινό 10μηνο (πτώση 72%) , σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Αυτό μεταφράζεται σε απώλεια εσόδων 935 δισ. Δολαρίων. Σύμφωνα με τον  Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού του ΟΗΕ (UNWTO) το 2020 ήταν η  χειρότερη χρονιά που έχει καταγραφεί στην ιστορία του τουρισμού. Τα στοιχεία για το σύνολο του 2020 αναμένεται να καταδείξουν ότι η παγκόσμια βιομηχανία του τουρισμού επέστρεψε στα επίπεδα του  1990. Συγκεκριμένα, ο UNWTO προβλέπει ότι το 2020 θα κλείσει με μείωση των τουριστικών αφίξεων κατά 70-75%. Kατά συνέπεια η παγκόσμια τουριστική βιομηχανία θα επιστρέψει 30 χρόνια πίσω, στο 1990, έχοντας χάσει ένα δισεκατομμύριο αφίξεις και έσοδα 1, 1 τρισ. δολαρίων.

Η εκτίμηση του UNWTO είναι , ότι ενώ τα νέα του εμβολίου τονώνουν την εμπιστοσύνη των ταξιδιωτών, ο δρόμος για την ανάκαμψη θα  είναι μακρύς. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του UNWTO, η τουριστική βιομηχανία θα χρειαστεί διάστημα μεταξύ 2,5 και 4 ετών για να επιστρέψει στα πρό πανδημίας επίπεδα διεθνών τουριστικών αφίξεων.

Σε ότι αφορά τις πιο πρόσφατες εξελίξεις, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού διαπιστώνει ότι η Ευρώπη εμφάνισε τη μικρότερη μείωση αφίξεων το Σεπτέμβριο (-72%) και τον Οκτώβριο (-76%), έπειτα από  μία βραχυπρόθεσμη ανάκαμψη τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Όμως, η αναζωπύρωση της πανδημίας οδήγησε στην  επαναφορά και την  αυστηροποίηση  των απαγορεύσεων με τις γνωστές συνέπειες.

 

Η Ελληνική πραγματικότητα .

Στον απόηχο μιας τουριστικής χρονιάς η οποία αφήνει «βαριά τραυματισμένη»  την  Ελληνική τουριστική βιομηχανία, οι εκτιμήσεις διεθνών οίκων , προβλέπουν ότι η επερχόμενη  τουριστική περίοδος  θα κινηθεί με αντίστοιχα χαμηλούς ρυθμούς ενώ η σταδιακή ανάκαμψη αναμένεται μετά το 2021 προκειμένου η τουριστική δραστηριότητα  της χώρας να καταφέρει να «κατακτήσει» μόλις το 2024 τα επίπεδα του 2019.

Η Ελληνική οικονομία  εμφανίζει μία από τις υψηλότερες εξαρτήσεις από τον τουρισμό παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ – OECD). Όπως προκύπτει από την ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ (OECD Tourism Trends & Policies 2018) η Ελλάδα είναι η 6η πιο εξαρτημένη οικονομία μεταξύ των 35 κρατών-μελών που παρακολουθεί γι’ αυτόν τον κλάδο ο οργανισμός.

Αναλυτικότερα , στη χώρα μας η οικονομική δραστηριότητα του τουρισμού αντιστοιχεί στο  6,3% του ΑΕΠ και η απασχόληση που δημιουργεί αντιστοιχεί στο 9,96% της συνολικής απασχόλησης στην Ελλάδα     . Ο μέσος όρος για τη συμβολή στο ΑΕΠ των χωρών του ΟΟΣΑ βρίσκεται στο 4,2% και για την απασχόληση στο 6,9%.  Συνεπώς ,γίνεται αντιληπτό πως σε κάθε πιθανή δυσμενή συγκυρία για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα ,το σύνολο της οικονομίας αντιμετωπίζει αυξημένο σε σχέση με άλλες χώρες κίνδυνο. Καθώς μάλιστα τα δεδομένα επί των οποίων εξάγει τα συμπεράσματά της η έκθεση του ΟΟΣΑ είναι του 2016 (προκειμένου να υπάρχουν διαθέσιμα στατιστικά από όλες τις χώρες), η συνεισφορά του τουρισμού στο ελληνικό ΑΕΠ είναι υποτιμημένη καθώς το 2017 και το 2018 αναπτύχθηκε περαιτέρω. Συνέβαλε έτσι στη βελτίωση της εικόνας της ελληνικής οικονομίας, αλλά παράλληλα  πολλαπλασίασε  και την έκθεση σε  κίνδυνο από μια ύφεσή του.

Φορείς της τουριστικής αγοράς τοποθετούν την επανεκκίνηση της τουριστικής δραστηριότητας μετά το δεύτερο εξάμηνο του 2021. Ωστόσο όλα  θα εξαρτηθούν από τρεις κρίσιμες  παραμέτρους :

Α. Την πορεία των εμβολιασμών και την  εξέλιξη των υγειονομικών δεικτών. Δηλαδή σε ποια κατάσταση θα βρίσκεται η χώρα σε συσχετισμό με τις  βασικές ανταγωνιστικές  για τον ελληνικό τουρισμό αγορές,  την επόμενη μέρα  μετά την πανδημία.

Β. Την  χρηματοοικονομική κατάσταση στην οποία   θα βρίσκονται οι χώρες που είναι οι μεγάλοι ανταγωνιστές του ελληνικού τουρισμού.

Γ. Την  χρηματοοικονομική και επιχειρησιακή κατάσταση των Ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων . Ειδικότερα, βαρύνουσα σημασία έχουν ,η δυνατότητα χαμηλότοκης χρηματοδότησης ,  η ύπαρξη  ρευστότητας  μέχρι την επαναφορά των κρατήσεων, η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης,, η κατάσταση και διαθεσιμότητα των αεροπορικών εταιρειών και τέλος η εμπορική και χωροταξική συμπεριφορά των μεγάλων τουριστικών οργανισμών.

Για την επόμενη χρονιά, οι προσδοκίες των παραγόντων του κλάδου έχουν υποχωρήσει σημαντικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον κρατικό προϋπολογισμό έχει ενταχθεί πρόβλεψη για τουριστικά έσοδα που θα διαμορφωθούν στο 60% των εσόδων του 2019, αλλά οι επιχειρηματίες θεωρούν ότι θα είναι επίτευγμα αν τα έσοδα ανέλθουν στο ήμισυ των εσόδων του 2019.

 

*Ο Γιάννης Στάθης είναι εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνων Οικονομικών Διεθυντών. 

Πηγές :  -OECD Tourism Trends & Policies 2018

                -http://en.protothema.gr/tourism-back-to-1990-levels-as-pandemic-halts-travel-infographic/

               - https://www.kathimerini.gr/economy/561200251/toyrismos

               -https://www.capital.gr/oikonomia

               -Eρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) του Ξενοδοχειακού       Επιμελητηρίου Ελλάδος

              - Mελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), με τίτλο «Η συμβολή του τουρισμού στην ελληνική οικονομία το 2018

        

 

read more